مظاهری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به موضوع برجام و مسایل گوناگون مربوط به آن، برجام را از حیث کلّی یکی از افتخارات سیاست خارجی دولت برشمرد و با تقدیر از شخص رئیس جمهور و مسئولان سیاست خارجی کشور بهویژه وزیر امور خارجه، حمایت و پشتیبانیهای مقام معظّم رهبری از آنان را سرمایهای باارزش دانست.
وی تأکید کرد: آمریکاییها و البته در پشت صحنه، صهیونیستها بهدنبال بدعهدی و برهم زدن برجام هستند و همۀ نیروهای انقلاب و نظام باید ضمن مراقبت و هوشیاری در برابر دسیسهها، مواظبت نمایند که با تفرقه افکنی، تخریب و توهین به مسئولان دلسوز و پاک نهاد دولت، خصوصاً مسئولان دستگاه سیاست خارجی،در مسیری که مورد علاقۀ دشمنان اسلام و انقلاب،یعنی امریکا و صهیونیستهاست،حرکت نکنند./۲۴ شهریور ۱۳۹۵ایسنا
گزارش یکسالگی برجام
سید عباس عراقچی(معاون وزیر خارجه ) رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام و عضو ارشد تیم مذاکره کننده هستهای امروز (یکشنبه۹۵/۱۰/۲۶) در سالگرد یک سالگی اجرای برجام در نشستی خبری در محل وزارت امور خارجه به تشریح دستاوردها و تحولات پس از برجام پرداخت و پس از آن به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
خلاصه ای ازگزارش وپاسخ به خبرنگاران-نکات مهم
*تمام تصویرهای غلطی که آمریکا و دشمنان ایران با سوء استفاده از برنامه هستهای ایران ایجاد کرده و ایران را به عنوان تهدید و کشوری که به دنبال سلاح هستهای است، تعریف کرده بودند، همه اینها در اثر برجام شکسته شد
*لغوشش قطعنامه فصل هفتمی شورای امنیت علیه ایران، پیامدی به طور کامل بسته شده است و ایران از اتهامات مطرح شده، مبرا شد.
جایگاه ایران درجهان بعنوان یک قدرت برتر وتأثیرگذار،نمونه اش در قطعنامه اخیر که در مورد سوریه صادر شد ، همان شورای امنیتی که پیش از برجام ایران را بعنوان تهدیدی علیه صلح و امنیت بینالمللی معرفی کرده بود، در قطعنامه خود نقش ایران را در سوریه به عنوان یک بازیگر مورد توجه قرار میدهد.
*بعداز"برجام" برنامه هستهای ایران از یک برنامه ممنوعه از دید شورای امنیت و جامعه بینالملل به یک برنامه کاملا مشروع تبدیل شده است و کشورهای جهان که شورای امنیت پیش این از آنها میخواست که هر اقدامی که میتوانند برای محدود کردن ایران و جلوگیری از گسترش برنامه هستهای آن انجام دهند، تا آنجایی که میگفت همه کشتیها و هواپیماهای ایران را باید تفتیش کنید که مبادا قطعهای و تجهیزاتی به سمت ایران برود که مربوط به برنامه هستهای باشد، تا جایی که میگفت نباید به دانشجویان ایرانی اجازه دهید در رشتههای مرتبط در کشورهایتان تحصیل کنند، همان شورای امنیت الان برنامه هستهای ایران را به عنوان برنامه مشروع شناسایی میکند و به کشورها توصیه میکند که وارد برنامههای صلحآمیز هستهای شوند.
* غنی سازی ادامه دارد. تحقیق و توسعه در حوزه غنی سازی ادامه دارد. کار ما روی ماشینهای پیشرفته در حال انجام است. ماشینهای پیشرفتهتری که الان در حال کار کردن و آزمایش شدن است در یک دوره زمانی کاملا معقول به بهرهبرداری خواهد رسید.
* ما در یک فاصله 10 تا 15 سال طبق برنامهای که خودمان طراحی کردیم و به آژانس نیز ارائه دادیم، به مرحله غنی سازی صنعتی خواهیم رسید. برنامهای است که مصوب شورای عالی امنیت ملی است و این برنامه منطبق با برجام است و به مرحله غنی سازی صنعتی خواهیم رسید.
* راکتور راکتور آب سنگین اراک در حال طراحی برای بازسازی است و راکتور بسیار پیشرفتهتری جایگزین میشود، قراردادهای مربوطه منعقد شده و طراحیها در حال انجام است و حرکت به صورت کاملا معقول و در یک برنامه زمانبندی حساب شده در حال انجام است.
* دعوت ازایران برای همکاریهای صلحآمیز هستهای با کشورهای در پروژه بینالمللی گداخت هستهای (ایتر) شرکت کند. برای ساخت نیروگاهها و تاسیسات هستهای جدید مذاکرات در حال انجام است.
* ما در طول یک سال گذشته در اجرای برجام با بدعهدیها، تعللها، سیاستهای تاخیری و خصومت آمیز از سوی آمریکاییها و برخی دیگر از کشورها مواجه بودیم و این هم کاملا قابل انتظار بوده است. چیز دیگریی نمیشود از آمریکایی که در یک خصومت شناخته شده با ایران قرار دارد، انتظار داشت.
وی ادامه داد: همانطور که در طول مذاکرات ما با این قبیل ترفندها و سیاستهای خصمانه مقابله میکردیم و به همین دلیل مذاکرات بیش از دو سال انجامید، در این مدت اخیر نیز با این بدعهدیها و سیاستهای خصمانه مواجه بودیم.
معاون وزیر خارجه تصریح کرد: هیچگاه دید خوشبینانه نه در طول مذاکرات و نه بعد از آن به آمریکا و رفتارهای آن وجود نداشت و بر عکس هر روز خصومت آنها علیه ملت ایران آشکار شده است که چگونه هر آنچه که در طول مذاکرات از دستشان برآمد برای کاهش منافع ایران انجام دادند و هر آنچه که بعد از مذاکرات از دستشان برمیآمد برای ایجاد فضای منفی و مخرب و برای اینکه سرمایهگذاران را از اقتصاد ایران دور کنند، خودشان و متحدانشان در منطقه به طور مشخص رژیم صهیونیستی هم هر چه از دستشان برمیآمد انجام دادند.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام به تحریمها اشاره و پرسید: با وجود همه این بدصداییها و خصومتهایی که آمریکاییها و برخی از کشورها در منطقه نشان دادند، برجام چه کاری را انجام داد؟
اول باید بپرسیم برجام چه کاری را باید انجام میداد؟ آنچه که از برجام توقع میرفت و باید برود این است که موانعی را که در اثر تحریمها توسط شورای امنیت و غربیها بر سر راه اقتصاد ایران گذاشته شده، بردارد.
عراقچی: سؤال این است که آیا این تحریمها برداشته شده؟ میشود پاسخ مثبت داد. همه تحریمها و موانعی که بر سر راه اقتصاد ما بوده برداشته شده است. بعنوان مثال قرار بوده برجام مانع خرید هواپیما را از سر راه بردارد. آیا این کار صورت گرفته است؟ پاسخ مثبت است. ما مانعی بعنوان تحریم برای خرید هواپیمای خارجی نداریم.
وی گفت: اینکه دولت هواپیما کم یا زیاد خریده یا از این شرکت باید میخریدند، به مراحل بعد از برجام و سیاستهای دولت مربوط میشود. برجام کار خودش را در این حوزه انجام داده است.
موانع بر سر راه صادرات نفت ایران برداشته شده است. نفت ما الان بدون مانع صادر میشود، اما اینکه نفت کم یا زیاد صادر میشود، بحث دیگری است.
آمریکاییها و غربیها بدعهدی کردند آنها تا توانستند مانع ایجاد کرده و سنگ اندازی کردند و ما با همه سنگاندازیها نیز مقابله کردیم و یکی یکی آنها را مجبور کردیم که بر سر عهد و تعهدات خودشان برگردند.
*هیچکس نباید گشایشهایی که بر اثر برجام و برداشته شدن تحریمها در کشور ایجاد شده را ناشی از لطف کسی در خارج، آمریکاییها و غربیها بداند. آنها امتیازاتی که در برجام مجبور شدند بدهند و بعد از اجرایی شدن برجام همه تلاششان را کردند امتیازات و بهرهبرداریهای ایران را به حداقل برسانند که ما نگذاشتیم و موفق نشدند.
* خیلی جاها فضا را تخریب کنند و خیلی جاها موانع دیگر به آنها کمک کرد که فضا را تخریب کنند، اما علیرغم همه اینها ما یکی یکی موانع را برطرف کرده و سعی کردیم برطرف کنیم.
* هیچ نهاد، دستگاه و وزارتخانهای در کشور نیست که الان به ما گزارش کند که مانعی بر سر راهش وجود دارد که باید این مانع توسط برجام برداشته شود و برداشته نشده است. ما چنین گزارشی را نداریم، اینگونه هم نیست که اقتصاد ما بدون مانع پیش میرود.
گزارشی از وضعیت تحریمها در سه حوزه کلیدی ، این حوزهها را شامل «حوزه انرژی، نفت و گاز و محصولات پتروشیمی»، «حوزه حمل و نقل» و «حوزه مالی و بانکی»، برشمرد و افزود: در حوزههای دیگر مثل کشاورزی، علوم و ... تحریمهایی داشتیم ولی تاثیرات آنها کمتر بود.
در حوزه نفت و گاز و انرژی میتوان با قاطعیت گفت که حوزه به حالت عادی برگشته، تولید نفت ما در سطح مطلوبی است. فروش نفت ما که زیر یک میلیون بشکه متوقف شده بود و قرار بود به صفر برسد و به خاطر توافق ژنو در یک میلیون بشکه متوقف شد و بعد از برجام مانع صادرات نفت برداشته شد، الان به حدود دو میلیون بشکه برگشته است.
در صادرات و بیمه نفتکشها و در هیچ حوزهای نیست که از وزارت نفت شکایتی دریافت کرده باشیم. الحمدالله وزارت نفت تلاش زیادی را صورت دادند و قراردادهای نفتی آماده شده است.
درآمدهای ناشی از فروش نفت هم کاملا قابل وصول است. برخی منتقدان میگویند نفت صادر میشود، ولی پولش برنمیگردد. ما با وزارت نفت و بانک مرکزی در تماس هستیم، درآمدهای نفتی کاملا به اقتصاد ایران برگشته و قابل دسترسی است.
شاید یک نشانهای که شاهد ورود درآمدهای نفتی به کشور رشد اقتصادی است که رئیس جمهور اخیرا عنوان کردند که به رشد 7.4 درصد رسیدهایم. کسانی که انتقاد میکردند و نسبت به این عدد بحث داشتند میگفتند اگر این عدد بزرگ است به خاطر بزرگی رشد در حوزه انرژی است، همه قبول دارند پول نفت به اقتصاد کشور برگشته است.
ما در حوزه انرژی مشکلی نداریم. در طول یک سال گذشته مشکلاتی بوده که یک به یک رفع شده و در این حوزه سنگ اندازیهایی توسط آمریکا بوده که یک به یک رفع شده است، صادرات پتروشیمی ما بیش از 30 درصدافزایش یافته، عنوان کرد: افزایش داشته است.
در حوزه حمل و نقل و در حوزه کشتیرانی الحمدالله بدون مشکل کار میکنند. مشکل بیمه کشتیها، پرچم، کلاس و دسترسی به بنادر همه حل شده و هیچ مشکلی در عرصه کشتیرانی نداریم و علاوه بر آن مشکل بیمه نفتکشها نیز حل شد،نفتکشهای ما پوشش بیمهای بینالمللی دریافت میکنند.
موانع خرید و فروش هواپیما بین ایران و کشورهای دیگر به ویژه تولیدکنندگان اصلی از بین رفته است و اولین هواپیما نیز وارد ایران شد. در حوزه هواپیمایی یک قرارداد 10 ساله معتبری بسته شد و امروز هواپیماهای ما در تمامی فرودگاهها به جز چند کشور سوختگیری میکنند که موانع موجود برای آن چند کشور نیز در حال حل شدن است.
در حوزه مالی"بانکی"هنوز شرایط بانکهای ما به حالت عادی و نرمال برنگشته است،علل متعددی برای این موضوع وجود دارد که تقریباً هیچ کدام به مسائل برجام مربوط نیست. موانع دیگری هست که مهمترین مانع تحریمهای اولیه آمریکا است که کماکان وجود دارد و بعد از انقلاب و حادثه گروگانگیری اعمال شده و ربطی به موضوع هستهای نداشته است.
در برجام هم به این تحریمها پرداخته نشده و ما هم هیچگاه نگفتیم که بعد از برجام همه تحریمها برداشته خواهد شد، همیشه گفته بودیم تحریمهای مرتبط با هستهای. چون موضوع مذاکرات برجام، موضوع هستهای بود. ما هیچ چیزی را فراتر از هستهای مذاکره نکردیم و به همین خاطر هیچ تحریمی که مرتبط با هستهای نباشد، برداشته نشده است.
تحریمهای اولیه آمریکا سرجایش است و این تحریمها به ما اجازه استفاده از سیستم مالی آمریکا و دلار را نمیدهد. این مشکلاتی را ایجاد میکند چون بسیاری از کشورهای دنیا ارزشان را با دلار بستهاند. این موانع را تا حدود زیادی در یک سال گذشته سعی کردیم حل کنیم. بانک مرکزی سعی کرده راههای جایگزین را پیدا کند. راههای جایگزین الا ماشاءالله وجود دارد. راههای قانونی کاملا مشروع وجود دارد که از سیستم مالی آمریکا استفاده نکرد و از سیستم یورو، ین و ... استفاده کرد.
مهم این است که در هر موضوعی باید مسیر قانونی خود پیدا شود. همانطور که در رابطه با قرارداد ایرباس و بوئینگ کانال بانکی خاص خودش ایجاد شد. همچنین در رابطه با قرارداد پژو که حدود 600 میلیون یورو است، مسیر مالی و بانکی ایجاد شد.
مسیرهای بانکی با توجه به مشکلات ناشی از تحریمهای اولیه است یک به یک بررسی و باز میشود، ولی مشکل کماکان باعث شده که حالت ما به حالت عادی و اولیه برنگردد. موانع دیگری از جمله قوانین پولشویی، مقابله با منابع مالی تروریستها از جمله داعش و القاعده و استفاده آنها از سیستمهای مالی باعث شده در 10 سال گذشته قواعد انضباطی پیچیدهای وضع شود و بانکهای ما به خاطر تحریمها از این فضا دور بودند، اما به تدریج در حال به روز شدن هستند.
دوستان بانکی مطرح میکنند اگرچه مشکلات مالی دارند و مشکلات بانکی هنوز هست، اما در هیچ کجا در بنبست نیستیم. برای هر جایی راهی وجود دارد. گشایشها دارد صورت میگیرد.
* ما جز بعضی از مسائل فنی مربوط به اجرای برجام، مذاکرهای با آمریکاییهایی نداریم و مذاکرات مدتهاست که متوقف شده است.
* برجام یک توافق دوجانبه بین ما و آمریکا یا ما و هیچ کشور دیگری نبوده است. یک توافق چندجانبه بوده، بین ایران و شش کشور و اتحادیه اروپا که به عنوان هماهنگ کننده مذاکرات و پایه مذاکرات بوده و تعهدی که وجود دارد، در اصل یک تعهد بینالمللی است.
اینکه رئیس جمهور بعدی آمریکا یا هر رئیس جمهوری از این کشورها و بطور مشخص رئیس جمهور بعدی آمریکا تصمیم بگیرد برجام را کنار بگذارد تصمیم خودش است، اما باید پای تبعاتش هم بایستد.
ما در مورد برجام مذاکره مجدد نخواهیم داشت. برجام یک موضوع خاتمه یافته است. اگر آقای ترامپ تصمیم دارد که برجام را به تعبیر خودش پاره کند، این انتخاب ایشان است و عکسالعمل ما هم کاملا روشن است و قبلا هم اشاره شده است.
* اگربرجام را پاره کنند، این طرف آتش خواهد زد. به این معنی که هیچ مذاکره مجدد و دیگری در کار نخواهد بود و برجام به هیچ وجه برای مذاکره باز نخواهد شد و باید به همین که هست پایبند بود.
اخیرا خیلی از مخالفان برجام به ترامپ توصیه میکنند که برجام را نگهدار اما با اجرای سختگیرانه و گذاشتن تحریمهای جدیدتر شرایط را به گونهای کن که ایرانیها خودشان از برجام خارج شوند، اظهار داشت: مسلما مفهومی به عنوان اجرای سختگیرانه برجام قائل نیستیم. آنچه در برجام آمده اجرای همراه با حسن نیت است.
وی با بیان اینکه در برجام صراحتا ذکر شده که کشورهای 1+5 و ایران متعهد میشوند که برجام را با حسن نیت و در فضای سازنده اجرا کنند و از هر اقدامی که خلاف متن و روح برجام باشد خودداری کنند،
آمریکاییها در طول مذاکره معتقد بودند که آیسا (1)تحریم هستهای نیست و یکی از چالشهای بزرگ ما در مذاکرات که اصلا گفته نشده نیز همین موضوع بود که هیأت آمریکایی و 1+5 را متقاعد کنیم که آیسا یک تحریم هستهای است، چون یکی از دلایل گذاشته شدن آن اشاره شود به تلاش ایران برای دستیابی به سلاحهای کشتار جمعی از جمله هستهای و چون این دلیل در متن کامل آیسا ذکر شده یک تحریم هستهای است و این یکی از کارهای بزرگ است که آیسا به عنوان تحریم هستهای در برجام شناخته شد، برخی بحث میکنند که تحریم داماتو مربوط به گذشته است. ما این قانون را در برجام به عنوان تحریم هستهای جا انداختیم و رئیسجمهوری آمریکا موظف شد که این قانون را بلااثر و متوقف کند.
عراقچی افزود: در مذاکرات بحث دیگری که با تیم آمریکایی داشتیم این بود که چون قانون زماندار است و در پایان ٢٠١٦ پایان میپذیرد، تمدید کردنش هم به معنی تحریم جدید است و از نظر ما نقض برجام است و در برجام آمده است که تحریمهایی که لغو شده نباید دوباره وضع شوند. ما همان زمان گفتیم که تمدید این قانون، نقض برجام است، اما تمدید قانون دست کنگره آمریکا است و سیاست ما در برجام این بود که هیچ چیز به کنگره موکول نشود و اختیار هیچ چیز را در برجام به دست کنگره ندهیم.
در کنگرهای که نتانیاهو حق وتو دارد نباید اختیار را دست کنگره داد. با این حال ما از روز اول در مذاکرات موضع گرفیتم. در تمام کمیسیونهای مشترک و ملاقاتهای دوجانبه تاکید کردیم که تمدید آیسا از نظر ما نقض برجام است، آمریکاییها میگفتند که تاریخ انقضا تمدید میشود و یک اختلاف تفسیری و حقوقی داشتیم.
*آمریکاییها معتقدند نقض نیست و ١+٥ و حتی روسیه و چین هم بر این اعتقادند که تمدید آیسا نقض نیست.
اعتقاد آنها این بود که این قانون وجود دارد، ولی به خاطر برجام اجرا نمیشود و وقتی تمدید شود هست ولی اجرا نمیشود کما اینکه بلافاصله بعد از تحریم آقای کری دستور بلااثر شدن آن را صادر کرد. البته همه متفق القول هستند که اگر آمریکا آیسا را اجرا کند نقض است.
وی با اشاره به ارسال نامه ظریف به موگرینی و تشکیل هیأت نظارت بر اجرای برجام و دو دستورالعملی که رئیس جمهور به صالحی و ظریف محول کرد، اظهار داشت: دو واکنش به تصویب رسید که یکی از آنها این بود که با تشکیل کمیسیون مشترک موضع سیاسی ما که تمدید آیسا نقض برجام است ثبت شود که این اتفاق افتاد و نگرانی ایران جدی گرفته شد و همه کمیسیون مشترک هم این را تایید کردند که اگر اجرا شود نقض برجام است.
* در برجام دو نوع نقض وجود دارد که یکی نقض است و دیگری نقض فاحش. هر نقضی منجر به از بین رفتن برجام نمیشود، کما اینکه آژانس در آخرین گزارش خود اعلام کرد که ذخایر آب سنگین ایران از ١٣٠ تن 130 تن و 100 کیلو شده است که این موضوع بلافاصله با فروش آب سنگین این قضیه جبران شد. اما این هم نقض بود ولی نقض فاحش نبود که باعث بر هم خوردن برجام شود.
عراقچی تاکید کرد: اینکه تمدید آیسا همراه با عدم اجرایی شدن آن نقض یا نقض فاحش است را هیات نظارت باید تشخیص دهد و هیات نظارت نظرش را اعلام کرد و دو عکس العمل را پیشنهاد کردند که اعلام شد. یکی موضوع پیشرانهای هستهای بود و دیگری ثبت موضع سیاسی ما در کمیسیون مشترک برجام که تمدید آیسا نقض برجام است، بود.
نکته دیگر درباره بند ٣٦ و ٣٧ برجام است که برخی به آن اشاره میکنند که اگر ما به کمیسیون مشترک شکایت کنیم در هر حالتی تحریمها برمیگردد. این بحث را در زمانی که برجام در مجلس بررسی میشد به تفصیل مورد بحث قرار دادیم و من توضیح دادم.
وی توضیح داد: اگر کشوری از طرفهای مقابل یا یکی از آنها شاکی باشد که وظایف خود را انجام نداده، این مکانیسم را فعال میکند. نکتهای که باید دقت کرد این است که وقتی به کمیسیون مشترک میرسد، اگر کشور مربوطه نتیجه نگیرد و اگر آن کشور ایران باشد ما تغییر مسیر نمیدهیم و اینجا مسیر جدا میشود و ما دیگر به شورای امنیت مراجعه نمیکنیم، طرف مقابل باید به شورای امنیت برود. در پاراگراف ٣٦ آمده است که اگر کشور شاکی راضی نشود یا تعهدات خود را به صورت جزیی و کلی متوقف میکند یا میرود شورای امنیت. برای ما رفتن به شورای امنیت معنی ندارد. قرار نیست ما شورای امنیت برویم. زمانی که در وین از من در این باره سؤال کردند که از این جا به بعد شورای امنیت میروید گفتم نه. چون معنی ندارد به شورای امنیتی برویم و از کسانی شکایت کنیم که خودشان شاکی هستند.
عراقچی گفت: ما بر اساس بند ٣٦ تصمیم میگیریم که چه انجام دهیم و رفتن به شورای امنیت اتفاق هم نخواهد افتاد.
پروژه مدرنیزه شدن اراک را پروژهای متعلق به ایران و مجری آن را ایران است،آنچه به 1+5 مربوط میشود تامین گواهینامههای بینالمللی مبنی بر صحت این راکتور و نیز تامین تجهیزات و مشاورهها در این زمینه است. قراردادی که سخنگوی سازمان انرژی اتمی عنوان کرد بر سر قیمت با چینیها در حال چانهزنی هستیم، قرارداد مشاورهای است، کار اراک خوب دارد پیش میرود.
وی خاطرنشان کرد: نظرات هیأت نظارت در کمیسیون برجام تامین شده و ما به هیأت نظارت گزارش خواهیم داد و تصمیم گیری درباره ادامه مسیر با هیأت نظارت است.
* رئیس جمهور آمریکا طبق برجام متعهد است قوانین هستهای کنگره مربوط به ایران را «ویو» متوقف و بلااثر کند و به آن ادامه دهد. چه اوباما و یا رئیسجمهور بعدی آمریکا اگر «ویو» را انجام ندهد، نقض فاحش مرتکب شده است. الان هیچ تحریمی برنگشته است. آمریکاییها در عمل جلوی آن را گرفتهاند.
*تا قبل از اجرایی شدن برجام در حدود 12 میلیارد دلار از داراییهای ایران آزاد شد و بعد از برجام نیز همه داراییهای فریز شده یا مسدود شده ایران آزاد و در دسترس بانک مرکزی قرار گرفت، هیچ جایی نیست که بانک مرکزی به ما گزارش داده باشد پولهای من در فلان حساب که قرار بوده آزاد شود، آزاد نشده است.
جاهایی بوده که برجام پولها را آزاد کرده، ولی به خاطر مشکلاتی که با روابط دوجانبه ما با آن کشور مربوط میشده و ما مقداری از پولها را به علت خاصی در کشوری گذاشته بودیم، الان بعد از برجام میخواهیم پولها را برگردانیم. دوستان شاید سختشان است و یا انتظاراتی دارند. هیچ پولی در هیچ جایی نیست که به خاطر برجام همچنان مسدود باشد. همه پولهای بانک مرکزی در اختیار بانک مرکزی هست. اینکه میزان و مبلغش چقدر باشد، خودشان باید گزارش بدهند.
بیش از هشتاد هزار السی و حواله بانکی و حوالههای مختلف را بانک مرکزی در یک سال گذشته انجام داده و حدود 26 میلیارد دلار بانک مرکزی در اشکال مختلف جابجا کرده است و این نشان میدهد سیستم در حال کار است و مانع برجامی وجود ندارد. البته موانع دیگر هست و سختیها وجود دارد، بدعهدی و سیاستهای تاخیری آمریکا و بدقلقی هم وجود دارد که با آن مقابله شده و میشود.
* اینکه کنگره یا دولت بعدی آمریکا اقدامی علیه ایران انجام دهد یا قانونی علیه ایران وضع کنند و به اقدامات خصمانه خود ادامه دهند، کاملا محتمل است و باید انتظار آن را داشته باشیم. اگر نباشد باید تردید کرد.
، دوستان به گونهای سوال میکنند که انگار اشتیاق داشتند بر اثر برجام همه مشکلات با آمریکا حل شود و حالا که حل نشده شاکی هستند. از نظر ما خصومت آمریکا ادامه دارد و خواهد داشت و باید منتظر بود.
عراقچی تصریح کرد: قدم قدم باید با سیاستها و خصومتهایشان مقابله کرد و ما در وزارت خارجه محکم در برابر همه اینها خواهیم ایستاد و مشکلات کشور را سعی خواهیم کرد حل کنیم و باید در برابر خصومتهای آمریکا، رئیس جمهور بعدی و کنگره بایستیم و با وحدت ملی جلوی آنها بایستیم.
* یکی از کارهای خوبی که دوستان ما در سازمان انرژی اتمی در مذاکرات کارشناسی با 1+5 حل کرده و جا انداختند نحوه محاسبه 300 کیلو از ذخایر اورانیوم ایران بود. طبق برجام ذخایر اورانیوم برجام سالانه در هر فرم و شکلی باید 300 کیلو باشد، در طول اجرا ما با دو مشکل مواجه شدیم، یکی اینکه آژانس میگفت مواد غنی شده در هر شکلی ملاک است بنابراین اورانیومی که در لولهها رسوب کرده باید جزو 300 کیلو ذخایر ایران محاسبه شود و طبق بازرسی آژانس حدود 118 تا 120 کیلو رسوبات در لولهها که عمدتا در تاسیسات اصفهان بود، محاسبه شد، البته آژانس بعدا این را اصلاح کرد و عنوان کرد که صد کیلو است. این موضوع مذاکره ما و 1+5 در سطح کارشناسی بود و نهایت در کمیسیون مشترک توافق کردیم که این صد کیلو با تمهیداتی جزو مواد غنی شده ایران نیست. یعنی100 کیلو از 300 کیلو آزاد شد و الان 200 کیلو داریم؛ ولی 100 کیلویی که آژانس به خاطر رسوبات جزو ذخایر ما حساب میکرد، آزاد شد و فضای غنی سازی بزرگی جلوی ما باز شد.
بنابراین صفحات سوخت از محاسبه 300 کیلو نیز جدا شد و فضای تنفسی خوبی جلوی 300 کیلو باز شده است و صفحات سوخت جزو 300 کیلو به حساب نمیآید. رسوبات داخل لولهها نیز با تمهیداتی خارج خواهند شد، اما جزو ذخایر اورانیوم ما محاسبه نمیشود.
* یکی از مشکلاتی که با آمریکاییها داشتیم در بحث بازگشت احتمالی تحریمها و اینکه چه شرایطی بر بدهیهای ایران حاکم خواهد شد بود بود، گفت: ما در طول ماههای گذشته یکی از بحثهایی که با بانکهای بزرگ و و بنگاههای بیمه و خطوط اعتباری داشتیم که اگر تحریمها برگردد سر جای خودش چه بلایی بر سر این خطوط اعتباری و یا وامهایی که به ایران داده شده و یا پروژههایی که بسته شده میآمد.
وی گفت: تا دو سه هفته پیش موضع اوفک این بود که ایران باید همه بدهیها را پرداخت کند که این کاملا ناشدنی بود. حدود 60 الی 70 میلیارد دلار اعتبارات اختصاص یافته بود که به خاطر حل نشدن این موضوع بلاتکلیفف مانده بود. ما حدود یک سال مذاکره کردیم تا اینکه دو سه هفته پیش در نهایت اوفک(2) پاسخ داد و قبول کرد کهه اگر چنین اتفاقی بیفتد و تحریمها بازگردد بدهیها، طبق جدول زمانی خودش پرداخت شود. مانع بسیار بزرگی برر سر خطوط اعتباری بود.
* تمامی درآمد ناشی از فروش نفت الان قابل دسترسی و وصول است و در حسابهای وزارت نفت و بانک مرکزی منتقل میشود و در 9 ماه گذشته 29 میلیارد دلار درآمد نفتی داشتیم.
اکثر سفارتخانهها الان برای نقل و انتقال پول از طریق تبادلات بانکی و یا حوالههای بانکی اقدام میکنند، البته بعضی کشورها به خاطر سیستم بانکی کشور مقصد در آمریکای لاتین و آفریقا به دلیل استفاده سیستم بانکیشان از دلار، هنوز چنین امکانی برایشان فراهم نشده است و البته اولویت ما هم این موضوع نبوده است. من پیش از این گفتم در حوزه بانکی و مالی هنوز همه چیز به شکل عادی برنگشته و اغلب موانع بر سر راه، غیر برجامی است،انتقال پول به برخی سفارتخانهها از راههای مختلفی است و لزوما چمدانی نیست، ولی اگر لازم باشد با چمدان هم میفرستیم. بهرحال اگر سفارتخانهای در ته آمریکای لاتین باشد از راههای دیگر استفاده میکنیم و ما سفارتخانههایمان را لنگ نمیگذاریم.
هنوز بانکهای بزرگ با ایران کار نمیکنند یکی دو تا الان کار میکنند. هیچ جا در بن بست نیست و هر چه وضعیت اقتصادی کشور بهتر شود، ورود بانکها و شرکتهای بزرگ بیشتر خواهد شد.
*ما امیدواریم با وجود قراردادهایی مثل بویینگ و ایرباس که اساسا با این قراردادها دیوار بی اعتمادی شکست، بانکهای بزرگ اروپایی نیز به کار کردن با ایران روی بیاورند. وقتی بویینگ و ایرباس با ایران کار میکنند و دیگر مشکلات بانکی، بازگشت پذیری تحریمها و ترامپ را ندارند یک اطمینانی را به بازار میدهد. امیدوارم ما این اطمینان را در داخل از بین نبریم.
در نامه مقام معظم رهبری یکی از شروط مهم این است که اگر طرف مقابل ما بگوید که ساختار تحریمها سرجایش است این نقض برجام است. حتی ذکر این عبارت هم نقض برجام است، اما در داخل مرتب این را عنوان میکنیم. خیلیها میگویند تحریمها برداشته نشده است و ساختار سرجایش است و سرمایهگذاران خارجی با مشاهده این فضا از حضور در داخل ایران خودداری میکنند، باید کمک کنیم فضای روانی لازم برای کسانی که میخواهند با ایران کار اقتصادی کنند، بیشتر از گذشته فراهم شود.
اوباما مدعی است پیروزی آمریکا در برجام این است که بدون شلیک یک گلوله برنامه هستهای تسلیحاتی ایران را متوقف کرده است. بارها هم من گفته بودم که اگر آقای اوباما این را به عنوان دستاورد خود تلقی میکند عیبی ندارد ما حاضر هستیم به او بدهیم. چون برنامه نظامی هستهای و بمب اتمی در کار نبوده است و ما طبق فتوای رهبری حرام میدانیم. برد آمریکا این است که جلوی چیزی که نداشتیم را گرفته و در ازای آن امتیازاتی را داده است،اماتأسفبار این است که رسانه اصولگرایی این دروغ اوباماراتیتر زد " بدون شلیک گلوله برنامه هستهای ایران را متوقف کردیم" اوباما گفته هستهای تسلیحاتی. حال این دروغ را اوباما گفته باید بشود تیتر روزنامه ما؟!
آمریکا نتوانست غنی سازی ما را متوقف کند. مذاکرات هستهای نشان داد که آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند بعد ما به دروغ تیتر بزنیم، ای کاش برجام همچنان یک موضوع ملی باقی میماند و به موضوع فروملی و جناحی تبدیل نمیشد. امیدواریم برجام یک موضوع ملی باقی بماند.
* صدا و سیما دبه کرد!
عراقچی در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری درباره لغو حضورش در برنامه «متن؛ حاشیه» که قرار بود شنبه شب در آستانه یک سالگی اجرای برجام باشد، عنوان کرد: دوستان صدا و سیما مدتها متقاضی حضور من در صدا و سیما بودند و چهارشنبه شب که رسیدم حداقل از سه شبکه درخواست کردند که در جلسهای برای گفتوگو حاضر شوم و خود آنها پیشنهاد کردند و شرایط را خودشان عنوان کردند که فقط شما هستید و مهمان دیگری نداریم و من قبول کردم.
وی افزود: دیروز ظهر تماس گرفتند که شرایط عوض شده و به نظر من موضوع پیچیدهای نبود. صدا و سیما یک قراری با من گذاشت و بعد هم دبه کرد.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هستهای با بیان اینکه موضوع مهمی نیست، خاطرنشان کرد: درباره مسائل سیاست داخلی خیلی وارد نمیشوم. مهم این بود که این صحبتها گفته شود، البته اگر در صدا و سیما برای جمع بزرگتری گفته میشد کار بهتر بود در هیچ جای دنیا این گونه نیست که یک مقام رسمی را در حالی که میخواهد گزارش کار خود را ارائه کند، در کنار یک منتقد بنشانند.
وی افزود: ما از مناظره ابایی نداریم و مشکلی نداریم. من از ابتدای مذاکرات هستهای در جلسات خصوصی با منتقدان و غیرمنتقدان صحبت کردهام و در وزارت خارجه جلسات زیادی با منتقدان برگزار شد. البته برخی از آقایان هیچ وقت تشریف نیاوردند، اما در کل جلسات مفیدی بود و استفاده کردیم.
عراقچی افزود: معتقدم وقتی سربازی بر میگردد به خانه و میخواهد گزارش کار بدهد، گذاشتن آن در کنار یک منتقد کار قشنگی نیست./۹۵/۱۰/۲۶خبرگزاری فارس
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:درپی فراهم نکردن حضورعراقچی در تلویزیون ازعراقی،وزارتخارجه ناچارشد"نشست خبری"برگزارکند
***
(1)قانون ایسا(ISA)چیست؟
لایحه تحریم ایران و لیبی ( Iran and Libya Sanctions Act) یا ایلسا (ILSA) از لوایح کنگره بود که بر شرکتهایی که باایران و لیبی کسب و کار کنند تحریم اقتصادی اعمال میکرد. در ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۶, این لایحه به لایحه تحریم ایران یا آیسا یا ایسا(ISA) تغییر نام داده شد، چرا که دیگر به لیبی اعمال نمیشد، و تا ۳۱ دسامبر ۲۰۱۱ تمدید شد. تا مارس ۲۰۰۸ تحریمهای آیسا علیه هیچ شرکت غیر آمریکایی اعمال نشده بود؛ اینن لایحه به رئیس جمهور اجازه میدهد تحریمها را به صورت موردی معلق کند، گرچه این تعلیق باید هر شش ماهه تمدید شود. با وجود محدودیت بر سرمایهگذاری آمریکایی در ایران، شرایط قانون FIPPA بر همهٔ سرمایه گذاران خارجی اعمال میشود و بسیاری از ایرانیان آمریکا همچنان در ایران سرمایهگذاریهای قابل توجهی میکنند.
علت تصویب قانون داماتو
قانون داماتو ـ كندي، يا قانون مجازاتهاي ايران و ليبي 1996، با حضور خانوادههاي قربانيان پرواز شماره 103 پان امريكن كه در 21 دسامبر 1988 بر فراز شهر لاكربي منفجر شده بود، بر ضد ايران و ليبي در 15 اوت 1996 امضاء شده است. بهنظر ميرسد كه امريكا با چنين نمايشي (جريان امضاي قانون مجازاتهاي ايران و ليبي) كه در كمتر از يك ماه بعد از انفجار هواپيماي تي ـ دبليو- اي (T.W.A)800 ، در 18 ژوئيه 1996 بر فراز لانگ آيلند به صحنه ميآورد قصد ارسال پيامي داشته كه در آن بطور ضمني انفجار اخير را هم به يكي از اين دو كشور (ليبي ـايران) كه از سوي امريكا بعنوان «خطرناكترين حاميان تروريسم درجهان» معرفي شدهاند نسبت دهد.
اين قانون به نام پیشنهاددهنده آن در مجلس سنای آمريکا، به داماتو شهرت يافته است.
براساس این قانون ،منع شركتهاي اروپايي دارندة روابط تجاري زياد با ايران وليبي بود، اتهامات وارده به ايران خريد تسليحات با قدرت تخريب وسيع وحمايت ازتروريسم بينالمللي است كه «امنيت ملّي ومنافع سياسي خارجي ايالات متحده رابا خطر مواجه مينمايد».
در واقع هدف اين قانون محروم كردن ايران و ليبي از كسب درآمد لازم براي كمك به تروريسم بينالمللي و توسعه صنايع نظاميشان ميباشد.
در سال 2006 کشور ليبي از قانون داماتو حذف شد و فقط ايران در ذيل اين قانون قرار گرفت.
به موجب قانون داماتو ـ كندي « هرگونه سرمايهگذاري آتي بيش از 40 ميليون دلاردرسال براي توسعه بخش نفت وگاز در ايران توسط هر شركتي در دنيا» ممنوع مي شود . اين ممنوعيت قابليت تشديد هم داشته و در صورت ادامه آنچه سياست هاي تروريستي از سوي ايران در طي يکسال خوانده مي شود (يعني تا پايان سال 1997) به سرمايه گذاريهاي بيش از20 ميليون دلار نيزگسترش مييابد. بنابراين در حال حاضر اين قانون عليه شرکت هايي است که سرمايه گذاري هاي بالاي 20 ميليون دلار در ايران داشته باشند.
قانون داماتو ـ كندي در شش بخش، شش نوع مجازات براي شرکتهايي که اين قانون را ناديده بگيرند پيشبيني نموده است:
این قانون در ایران به نام پیشنهاد دهنده آن در سنا سناتور آلفونسو داماتو به قانون داماتو مشهور شده است.
(2)OFAC (افک)مخفف عبارت Office for Foreign Assets Control یا دفتر کنترل دارایی های خارجی است.
این دفتر از زیرمجموعه های وزارت خزانه داری آمریکا محسوب میشود و وظیفه اعمال تحریم های تعریف شده توسط دولت آمریکا یا نهادهای بین المللی را از طریق جمع آوری اطلاعات تجاری و مالی و نظارت بر مبادلات اقتصادی بر عهده دارد.
***
ترامپ:برجام بنفع ایران است ،یک توافق ابلهانه است
دونالد ترامپ رئیسجمهور منتخب آمریکا در بخشی از مصاحبه اختصاصی خود با روزنامه ساندی تایمز با اشاره به توافق هستهای ایران و گروه 1+5 (برجام) که اکنون یک سال از اجرای آن میگذرد، گفت: من نمیخواهم بگویم که قصد دارم با توافق هستهای با ایران چه کار کنم. من فقط نمی خواهم با کارتها بازی کنم. منظورم این است که من سیاستمدار نیستم. من اینطور ظاهر نمیشوم که بگویم قصد دارم فلان کار را انجام دهم یا میخواهم فلان کار را بکنم. من کاری را که باید بکنم، انجام میدهم اما به هرحال باید بگویم که از توافق ایران خرسند نیستم.
ترامپ در ادامه اظهارات خود علیه برنامه جامعه اقدام مشترک (برجام) گفت: به نظر من، این توافق یکی از بدترین توافقهایی است که تاکنون منعقد شده است. من فکر میکنم که این توافق یکی از ابلهانهترین توافقاتی است که تاکنون دیدهام که براساس آن، 150 میلیارد دلار به چنین کشوری میدهید و یک میلیارد و 700 میلیون دلار نیز پول نقد به آن میدهید. آیا تا به حال یکصد میلیون دلار را به شکل اسکناسهای 100 دلاری، یکجا دیدهاید؟ یک میلیارد و 700 میلیون دلار پول نقد، زیاد است. این پول با هواپیما منتقل شد. این پول با چندین هواپیما منتقل شد. وای! یک میلیارد و 700 میلیون دلار! من نمیفهمم! فکر میکنم این پول در حسابهای بانک های سوئیس است./۲۷ دی ۱۳۹۵عصرایران
***
برجام بایدپاره شود-برجام خطری برای امریکا ومتحدانش"اسرائیل"است
«جان بولتون» نماینده آمریکا در سازمان ملل در دولت جورج بوش پسر طی یک یادداشت ضد ایرانی، دونالد ترامپ را به پاره کردن توافق هسته ای برجام فراخواند.
او امروز دوشنبه 6فوریه2017(۱۸ بهمن۱۳۹۵)در یادداشتی برای روزنامه آمریکایی نوشته است: «تداوم آزمایش موشکی ایران در روز شنبه، به رئیسجمهور ترامپ یک دلیل دیگر برای پاره کردن توافق سلفش با رژیم مستقر در تهران داد».
او در وال استریت ژورنال تاکید کرده که تحریمهای جدید ضد ایران و سخنان تند از سوی دولت جدید آمریکا علیه این کشور، برای مقابله و متوقف کردن اینگونه اقدامات ایران، «کافی نیستند».
بولتون که از افراد نزدیک به گروهک تروریستی «منافقین» بوده است، در رد برجام اظهارنظر و آن را یک سوء مدیریت، تخلف و قصور دیپلماتیک خوانده است.
او در انتقاد شدید از قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل درباره برنامه موشکی ایران که در دولت باراک اوباما تصویب شد، نوشت: «ایران از فعالیت موشکی-بالستیکی منع نشده است بلکه تنها "از آن خواسته و درخواست شده" در فعالیت مربوط به موشکهای بالستیک طراحی شده که قادر به حمل سلاحهای اتمی باشند، شرکت نکند».
خلل و فرجهای برجام، ایران را قادر میکند که ادعای پایبندی به مفاد توافق هستهای و همچنین قطعنامه شورای امنیت داشته باشد. «هر روزی که آمریکا اجازه میدهد بدون پاره کردن توافق(برجام) بگذرد، در واقع آن روز خطری برای آمریکا و دوستانش است»./۹۵/۱۱/۱۸خبرگزاری فارس
هشدار روسیه به آمریکا درمورد برجام
سرگئی ریابکوف معاون وزارت امورخارجه و مذاکره کننده ارشد هسته ای روسیه به آمریکا نسبت به پیامدها و خطرات هر گونه تصمیم گیری ضدبرجامی از جمله طرح موضوع بازبینی هشدار داد.

معاون وزیر امور خارجه روسیه روز دوشنبه خاطرنشان کرد: مسکو بازبینی برجام را اقدام توام با ریسک و خطرناک می داند.
ریابکوف در مصاحبه با نشریه روسی «ایندکس بزآپاسنستی» (شاخص امنیت) گفت که بر این باور نیستم، دولت جدید امریکا قصد خروج از برجام و ارائه پیشنهاد جدید دارد به این صورت که به شرکای خود ازسرگیری مذاکرات (در باره برنامه هسته ای ایران) از نقطه صفر را پیشنهاد کند.
وی افزود: به شرکای آمریکایی توصیه بسیار ساده ای دارم که سعی نکنید چیزی که خراب نشده را تعمیر کنید. اگر فرد بخواهد در این توافق (برجام) تجدید نظر کند، درب بطری جن را می گشاید.
ریابکوف گفت: حتی مساله این نیست که تلاش های بسیار گسترده، زمان و نیروی زیادی را برای کسب این توافق صرف کردیم، زیرا کار ما این گونه است و هیچ گلایه ای هم نداریم.
وی ادامه داد: اما چنین به نظر می رسد که ازسرگیری روند جدید در باره موضوع بسیار جدی همچون برنامه هسته ای ایران و کسب شرایط جدید برای توافق توام با ریسک زیاد است.
مذاکره کننده ارشد هسته ای روسیه در همین حال این احتمال را بعید ندانست که دولت ترامپ سعی کند بر شرایط خود در مورد برجام پافشاری کرده و در مورد واکنش ایران فکر می کند.
وی هشدار داد: این حالت نامطلوب و منفی در وضعیت پیرامون برجام است و فقط موجب پاشیدن نفت بر آتش مناقشه در خاورمیانه می شود.
دونالد ترامپ پیشتر با انتقاد از برجام آن را بدترین توافق خوانده بود.
ریابکوف امروز نیز در جمع خبرنگاران در مسکو، تحریم های جدید آمریکا علیه ایران را تاسف آور خواند و تاکید کرد: تهران برجام را نقض نکرده است.
معاون وزارت خارجه روسیه گفت: پرتاب ها و آزمایش های موشکی (ایران) ناقض برجام و قطعنامه 2231 پیامد توافق هسته ای با ایران نیست. این موضع را نیز به طرف آمریکایی اعلام کردیم./18 بهمن 1395جام جم
ایران نقض کننده برجام نخواهد بود
علیاکبر صالحی معاون رییسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان که روز دوشنبه ۱۸ بهمن ماه برای زیارت حرم حضرت معصومه (س) و دیدار با مراجع عظام به قم سفر کرده بود، با حضرات آیات مکارم شیرازی، وحید خراسانی، جوادی آملی، نوری همدانی ،آیتالله محفوظی و حجت الاسلام و المسلیمن شهرستانی، نماینده آیت الله سیستانی در کشورمان ملاقات کرد.
وی همچنین با آیتالله یزدی و اعضای هیات رئیسه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ملاقات کرد و گزارشی از دستاوردهای هستهای کشور و ابعاد فنی برجام ارایه داد و به سئوالات طرح شده پاسخ گفت.
در این سفر صادقی استاندار قم و بهروز کمالوندی معاون سازمان انرژی اتمی صالحی را همراهی کردند.
آیت الله مکارم شیرازی در دیدار با صالحی ضمن تقدیر از تلاشهای دولت به ویژه در زمینه دستاوردهای هستهای تاکید کرد که ما نباید در نقض برجام پیش قدم باشیم.
وی شرایط کشور را مهم و خاص ارزیابی کرد و افزود: نیاز به وحدت و انسجام داخلی به ویژه در بحث برجام یک ضرورت است.
وی در این راستا تاکید کرد که دستاوردهای برجام به صورت منطقی باید برای مردم کاملا تبیین شود. در موضوع تحریمها نیز روشن شود که چه بخشهایی مربوط به برجام بوده و چه بخشی به مسایل دیگر پس از انقلاب مربوط میشود.
در این دیدار صالحی توضیحات لازم در خصوص ابعاد فنی برجام و دستاوردهای انرژی هستهای به ویژه در دوره پس از برجام ارایه داد.
آیت الله جوادی آملی در این دیدار از تلاشهای صالحی تقدیر و برای وی آرزوی موفقیت روزافزون کرد.
وی اظهار داشت: من از غیرت و عظمت و نفوذناپذیری تیم هستهای حقشناسی میکنم. به ویژه آقای ظریف و مسوولان نظامی دفاع خوبی از قدرت نظامی کشور کردند که این نشان دهنده غیرت آنهاست.
آیتالله نوری همدانی درباره انرژی هستهای گفت: پیشرفتهایی که در کشور حاصل شده،خیلی چشمگیر است زحمت فراوان کشیده شده است.وی در پایان ضمن ابلاغ سلام به رییسجمهور از زحمات دکتر صالحی و تیم هستهای تشکر کرد.18 بهمن 1395جام جم