درخواست(عفو )نتانیاهو از رئیس جمهور اسرائیل
«بنیامین نتانیاهو» در سال ۲۰۱۹ به اتهام رشوه، کلاهبرداری و نقض اعتماد در ارتباط با سه پرونده جداگانه اما مرتبط، متهم شد و پنج سال است که در حال محاکمه است.
درخواست عفو نتانیاهو /یکشنبه ۳۰ نوامبر ۲۰۲۵(۰۹ آذر ۱۴۰۴)
«نتانیاهو از رئیس جمهور اسرائیل خواست تا او را در پروندههای فساد عفو کند»
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، این درخواست جنجالی را چند هفته پس از آن مطرح کرد که رئیس جمهور ترامپ همین درخواست را از رئیس جمهور اسرائیل کرده بود.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در ماه نوامبر در «کنست»(پارلمان اسرائیل) در اورشلیم سخنرانی میکند.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، پشت یک تریبون چوبی صحبت میکند و با هر دو دست اشاره میکند. دو پرچم اسرائیل پشت سر او هستند.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، روز یکشنبه ۳۰ نوامبر ۲۰۲۵(۰۹ آذر ۱۴۰۴) از رئیس جمهور خود خواست تا او را در دادگاه طولانی مدت فسادش عفو کند، درخواستی که رئیس جمهور آن را «فوق العاده» خواند و منتقدان گفتند که خلاف حاکمیت قانون است.
درخواست پیشگیرانه غیرمعمول آقای نتانیاهو از «اسحاق هرتزوگ»(رئیس جمهور اسرائیل)در حالی که محاکمه او هنوز در جریان است، حدود دو هفته پس از آن صورت گرفت که «ترامپ نامهای به آقای هرتزوگ ارسال کرد و از او خواست نخست وزیر اسرائیل را عفو کند.»
در بیانیهای از سوی دفتر رئیس جمهور اسرائیل آمده است که این درخواست «پیامدهای قابل توجهی» خواهد داشت و او پس از دریافت نظرات کارشناسان، آن را «مسئولانه و صادقانه بررسی» خواهد کرد.
«نتانیاهو گفت:«معتقدم لغو محاکمهام به التیام شکافها در جامعه اسرائیل کمک خواهد کرد.»
اما به نظر میرسد تأثیر فوری این درخواست، شکافهایی را که طی دو سال جنگ و نبرد طولانی او با قوه قضائیه تشدید شده است، تشدید کرده است.
اتهام نخست وزیراسرائیل چیست؟
توضیح مدیریت سایت-پیراسته فر:«بنیامین نتانیاهو» در سال ۲۰۱۹ به اتهام رشوه، کلاهبرداری و نقض اعتماد در ارتباط با سه پرونده جداگانه اما مرتبط، متهم شد و پنج سال است که در حال محاکمه است.
او هرگونه تخلف در این پروندهها را که حول اتهاماتی مبنی بر ترتیب دادن امتیازات برای ثروتمندان در ازای هدایا و پوشش رسانهای دلسوزانه برای خود و خانوادهاش متمرکز است، رد کرده است.
کمی پس از آنکه درخواست او از رئیس جمهور علنی شد، آقای نتانیاهو در یک بیانیه ویدیویی دلیل خود را توضیح داد. او گفت که ترجیح میداد بیگناهی خود را در دادگاه ثابت کند، اما منافع ملی چیز دیگری را ایجاب میکرد.
او با استناد به «واقعیتهای امنیتی و سیاسی» اسرائیل، الزام حضور در دادگاه برای شهادت دادن سه بار در هفته را «یک درخواست غیرممکن» خواند و به مداخلات به همان اندازه غیرمعمول آقای ترامپ به نمایندگی از خود به عنوان توجیهی برای درخواست عفو اشاره کرد.
نتانیاهو گفت: «رئیس جمهور ترامپ خواستار پایان فوری محاکمه شد تا من بتوانم در پیشبرد بیشتر منافع حیاتی و مشترک اسرائیل و آمریکا به او بپیوندم.»
کارشناسان حقوقی اسرائیل گفتند که چنین درخواستی از سوی نخست وزیر فعلی اسرائیل بیسابقه است و اصل برابری در برابر قانون، سنگ بنای دموکراسی اسرائیل، را نقض میکند.
«پروفسور سوزی ناووت»(متخصص حقوق اساسی و معاون رئیس تحقیقات در موسسه تحقیقات اسرائیل)، گفت: «قاعده کلی این است که رئیس جمهور کسانی را که محکوم شدهاند عفو کند.»
اسرائیلیها در اعتراض به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر، در سال ۲۰۲۳، در نزدیکی محل اقامت نخستوزیر در اورشلیم، تجمع کردند تا خواستار آزادی گروگانهای اسیر در غزه شوند.
او گفت که درخواست آقای نتانیاهو هیچ یک از شرایطی را که میتوانست آن را خوشایندتر کند، شامل نمیشد، از جمله اعتراف به گناه یا پذیرش مسئولیت و آمادگی برای کنار گذاشتن خود از نظام سیاسی.
او افزود که آقای نتانیاهو «سعی داشت از تمام رویههای معمول عبور کند» و از آقای هرتزوگ نیز همین کار را میکرد.
«متخصص حقوق اساسی و معاون رئیس تحقیقات در موسسه تحقیقات اسرائیل» گفت: «از نظر من، این درخواست سوءاستفاده از اختیار رئیسجمهور برای اعطای عفو است.»
پروندههای علیه نخستوزیر، اسرائیل را به شدت دوقطبی کرده است.
آقای نتانیاهو گفت که معتقد است پایان دادن به محاکمه او به تقویت وحدت ملی در زمانی که اسرائیل پس از دو سال جنگ به آن نیاز مبرم دارد، کمک خواهد کرد.
اما درخواست عفو، مانند خودِ محاکمهی فساد، احتمالاً پیش از انتخابات ملی که قرار است اواخر اکتبر برگزار شود، تفرقهانگیز خواهد بود. طبق قانون، آقای نتانیاهو، طولانیترین نخستوزیر اسرائیل، میتواند در انتخابات بعدی شرکت کند، مشروط بر اینکه پس از طی کردن مراحل تجدیدنظر محکوم نشده باشد.
در حالی که متحدان سیاسی آقای نتانیاهو از درخواست عفو استقبال کردند و از آقای هرتزوگ خواستند که آن را اعطا کند، مخالفان او از ایده لغو محاکمه بدون ابراز پشیمانی آقای نتانیاهو یا موافقت با ترک زندگی عمومی، عقبنشینی کردند.
«یائیر لاپید» رهبر میانهرو اپوزیسیون پارلمانی، در بیانیهای ویدیویی درباره درخواست عفو نتانیاهو گفت:«شما نمیتوانید بدون پذیرش گناه، ابراز پشیمانی و کنارهگیری فوری از زندگی سیاسی، به نتانیاهو عفو بدهید.»
«گادی آیزنکوت» یکی دیگر از مخالفان سیاسی و فرمانده سابق ارتش، در بیانیهای خطاب به نخستوزیر گفت: «نتانیاهو، اسرائیل کشوری است که بر اساس قانون اداره میشود. نمیتوان یک سیستم حقوقی برای شهروندان عادی و یک سیستم حقوقی دیگر برای شما وجود داشته باشد.»
آقای ترامپ اولین بار موضوع عفو را به طور علنی در جریان سفرش در ماه اکتبر در کنست یا پارلمان اسرائیل مطرح کرد. او این پیشنهاد را مستقیماً به آقای هرتزوگ که در کنار او روی تریبون ایستاده بود، مطرح کرد.
پرزیدنت ترامپ در کنست، پارلمان اسرائیل، در ماه اکتبر، زمانی که برای اولین بار موضوع عفو نخست وزیر اسرائیل نتانیاهو را علناً مطرح کرد.
آقای نتانیاهو، یک محافظهکار، مانند رئیس جمهور آمریکا، مدتهاست ادعا میکند که مشکلات حقوقی او نتیجه آزار و اذیت سیاسی و کار یک "دولت پنهان" لیبرال است که پس از شکست در انجام این کار در صندوقهای رأی، سعی در برکناری او از طریق قضایی دارد.
«اسرائیل کاتز»(وزیر دفاع اسرائیل) در بیانیهای از درخواست عفو ابراز حمایت کرد و از آقای هرتزوگ خواست تا "به اتهامات حقوقی که در گناه متولد شدهاند، پایان دهد."
ائتلاف حاکم فعلی آقای نتانیاهو، راستگراترین و مذهبیترین محافظهکار در تاریخ اسرائیل، با رهبری تلاش برای اصلاح قوه قضائیه به منظور مهار اختیارات دادگاهها و اعطای قدرت بیشتر به قانونگذاران منتخب، اسرائیلیها را بیشتر دچار تفرقه کرده است.
دولت او در حال پیشبرد قوانین بسیار نامحبوبتری است. این شامل لایحهای میشود که معافیت از خدمت سربازی را برای بسیاری از اعضای جامعه ارتدکس افراطی که به سرعت در حال رشد است، رسمیت میبخشد و باعث شده برخی از اسرائیلیها درخواست عفو را تلاشی برای منحرف کردن توجه بدانند.
بنی گانتز، یکی دیگر از رقبای سیاسی و فرمانده سابق ارتش، درخواست عفو را «کاملاً جعلی» توصیف کرد و گفت که «برای منحرف کردن توجه عموم از پیشنویس قانون معافیت طراحی شده است.»
دفتر آقای هرتزوگ اعلام کرد که این درخواست برای دریافت نظرات کارشناسی به مقامات وزارت دادگستری ارسال خواهد شد و سپس توسط تیم حقوقی ریاست جمهوری بررسی خواهد شد.
«ایهود اولمرت»(نخست وزیر سابق اسرائیل) در سال ۲۰۱۷ از «روون ریولین»(رئیس جمهور قبلی اسرائیل) درخواست عفو کرد، اما تنها پس از آنکه پیش از این به جرم فساد محکوم و زندانی شده بود. درخواست آقای اولمرت رد شد، اگرچه در نهایت یک هیئت آزادی مشروط، مدت حبس ۲۷ ماهه او را به یک سوم کاهش داد.
«ایهود اولمرت» در حالی که تحت تحقیقات بود، قبل از اینکه متهم شود، از سمت خود استعفا داده بود.
«الیاد شراگا»رئیس جنبش حکومت باکیفیت در اسرائیل، یک گروه مدافع منتقد دولت آقای نتانیاهو، روز یکشنبه در بیانیهای گفت: «عفو در بحبوحه یک روند قانونی، ضربه مهلکی به حاکمیت قانون و اصل برابری در برابر قانون - که شریان حیاتی دموکراسی اسرائیل است - وارد میکند.»
اعطای چنین عفوی، به گفته این گروه، «پیام روشنی ارسال میکند مبنی بر اینکه شهروندانی وجود دارند که فراتر از قانون هستند.»
لیا لاپیدوت و جاناتان ریس در تهیه این گزارش مشارکت داشتند.
مشاوره-روانشناسی