اقلیم کردستان عراق کجاست؟ نقشه
استقلال طلبی "اروپا"کاتالان‌ها
90 درصد از رای‌دهندگان کاتالان ایالت کاتالونیا به جدایی از اسپانیا رای داده‌اند.
سخنگوی دولت محلی کاتالونیا اعلام کرد، دو میلیون و 260 هزار کاتالانی در همه پرسی روز یکشنبه به استقلال این منطقه رأی «آری» دادند، 8 درصد با آن مخالفت کردند و 2 درصد نیز رای ممتنع دادند.
جزئیات همه پرسی
از 5 میلیون و 300 هزار کاتالانی دارای شرایط رای دادن، 42 درصد در همه پرسی روز نهم مهر شرکت کردند و 770 هزار رأی نفر به دلیل ناآرامی موفق به رای دادن نشدند.
در همین چارچوب در سال 2014 یک همه پرسی غیر الزام آور برای استقلال کاتالونیا برگزار شد که با حمایت اکثریت مردم این منطقه مواجه شد و شرایط را برای برگزاری همه پرسی نهایی در سال 2017 فراهم کرد.
دولت مرکزی اسپانیا تلاش زیادی برای توقف همه پرسی انجام داد، 400 مدرسه اخذ رأی را بست و بخشی از آرا را به سرقت برد اما مردم کاتالونیا در بسیاری از مناطق در حوزه‌های رای گیری ماندند و مانع از ورود نیروهای امنیتی و توقف همه پرسی شدند.
«کارلِس پوجدمون»، رهبر تبعیدی استقلال‌طلبان کاتالونیا در جزیره «ساردینیا»
به گزارش وزارت بهداشت کاتالونیا، ورود پلیس ضد شورش اسپانیا به حوزه‌های اخذ رای باعث بروز خشونت و درگیری شد و 893 نفر زخمی شدند.
کارلوس پوگدمون، رئیس دولت محلی کاتالونیا از نتایج همه پرسی استقبال کرد،
اما ماریانو راخوی، نخست‌وزیر اسپانیا گفت:
امروز شاهد رفراندوم خودمختاری در کاتالونیا نبودیم، آنچه رخ داد، تلاش برای بر هم زدن نظم و آرامش کشور بود.
پارلمان کاتالان اعلام کرد که استقلال یکجانبه این منطقه را تصویب و اعلام خواهد کرد، اما وزیر دادگستری اسپانیا هشدار داد، با استفاده از اختیارات قانون اساسی، استقلال کاتالان و حکم پارلمان این منطقه را تعلیق خواهد کرد.
مطابق بند ۱۵۵ قانون اساسی اسپانیا، دولت مرکزی این کشور می‌تواند اختیارات خودمختاری منطقه کاتالونیا را به حالت تعلیق در آورد.
علت استقلال طلبی
یکی از قوی‌ترین انگیزه‌های استقلال طلبانه، حفظ و تقویت هویت قومی و مقابله با هویت ستیزی حکومت‌های مرکزی است. به عنوان نمونه مردم کاتالونیا که خود را صاحب یکی از سبک‌های برتر هنری و فرهنگی در اروپا میدانند و به زبان ویژه کاتالونی تکلم دارند، منافع و هویت تاریخی و فرهنگی خود را در استقلال از دولت مرکزی اسپانیا میدانند.
احزاب و جنبش‌های استقلال طلب کاتالونیا از قرن 17 میلادی، همزمان با وحدت اسپانیا در مرزهای تقریبی امروزی فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.
عامل دیگر محرک در جنبش استقلال طلبی کاتالونیا، ملاحظات اقتصادی است.
منطقه کاتالونیا در شمال شرق اسپانیا حدود 6 درصد از کل مساحت اسپانیا و 15 درصد از کل جمعیت این کشور را شامل می‌شود. کاتالونیا به لحاظ مالی و بانکی و امور بندری مهمترین بخش اسپانیا به‌شمار می‌آید و نزدیک به 20 درصد از تولید ناخالص ملی اسپانیا در منطقه کاتالونیا قرار دارد. 27 درصد از صادرات اسپانیا از بنادر کاتالونیا صورت می گیرد و این منطقه میزبان 25 درصد از گردشگران خارجی اسپانیاست.
مردم منطقه کاتالونیا معتقدند که به رغم سهم بالای این منطقه در تولید ناخالص داخلی اسپانیا از سهم حاکمیتی لازم برای توسعه زیرساخت‌های مناطق خود برخوردار نیستند. منطقه کاتالونیا در حال حاضر با بیش از 40 میلیارد یورو بدهی بدهکارترین ایالت اسپانیاست، و کاتالان‌ها این وضعیت را ناشی از فشار مالیاتی و تبعیض حمایت های حاکمیتی از کاتالونیا می دانند.
به همین دلیل اقتصاددانان کاتالونیا جدایی این منطقه از اسپانیا را به نفع آن و موجب رونق اقتصادی کاتالونیا می دانند. این درحالی است که محافل اقتصادی در مادرید، جدایی کاتالونیا را به معنای حذف 20 تا 25 درصد از اقتصاد این کشور و باعث تشدید بحران های اقتصادی در اسپانیا می دانند.
مردم کاتالونیا بحران مالی و اقتصادی اخیر در اسپانیا را محصول ناکارآمدی دولت مرکزی دانسته و با توجه به ظرفیت‌های اقتصادی قوی کاتالونیا مطالبات استقلال طلبانه خود را تشدید کرده‌اند.
***
ایالت کاتالونیا رسما اعلام استقلال کرد
در رای گیری که در پارلمان کاتالونیا صورت گرفت، اکثریت رای دهندگان به استقلال و جدایی از اسپانیا رای دادند. در این رای گیری 70 نماینده به استقلال کاتالونیا رای مثبت دادند. در مقابل، 10 نماینده رای مخالف و 2 نماینده نیز رای ممتنع به استقلال ایالت کاتالونیا از اسپانیا دادند.
منابع خبری از احتمال دستگیری کارل پوژدمون، رهبر منطقه کاتالونیا خبر می دهند. با اعلام جدایی کاتالونیا از اسپانیا؛ این منطقه به دو دسته مخالفان جدایی و موافقان جدایی تقسیم شده است.
مجلس سنای اسپانیا در واکنش به تصویب قطعنامه جدایی کاتالونیا در پارلمان این منطقه، با اجرا کردن ماده 155 قانون اساسی، خودمختاری کاتالونیا را لغو کرد. مجلس اسپانیا همچنین خواستار اخراج رییس دولت منطقه ای کاتالونیا و وزرای آن شد.
تا این لحظه انگلیس، آلمان، آمریکا، اوکراین، قبرس، فرانسه و رییس کمیسیون اروپا از دولت مرکزی مادرید حمایت و اعلام کرده اند که استقلال کاتالونیا را به رسمیت نمی‌شناسند.
«آنتونیو تاجانی» رئیس پارلمان اروپا، اعلام کرد کشورهای عضو اتحادیه اروپا هرگز جدایی یکطرفه کاتالونیا از اسپانیا را به رسمیت نخواهند شناخت.
وزارت امور خارجه آمریکا نیز اعلام کرد ایالت کاتالونیا، بخشی جدایی ناپذیر از اسپانیاست و واشنگتن از اقدامات دولت اسپانیا برای حفظ یکپارچگی این کشور حمایت می‌کند.
همچنین، سخنگوی دادستانی اسپانیا اعلام کرد که علیه رئیس منطقه کاتالونیا به اتهام شورش اعلام جرم خواهد کرد. از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری روسی اسپوتنیک، دادگاه قانون اساسی اسپانیا به منطقه کاتالونیا 3 روز مهلت داد تا اعلام استقلال را لغو کند.
طبق برخی گزارش‌ها، نيروهای پليس اسپانيا ساختمان وزارت کشور را در کاتالونيا به محاصره خود درآورده‌اند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که در پی اقدام مقامات کاتالونیا مبنی بر اعلام رسمی استقلال، نخست‌وزیر اسپانیا کابینه و پارلمان کاتالونیا را منحل کرد و خواستار برگزاری انتخابات فوری منطقه‌ای در تاریخ ۲۱ دسامبر شد. نخست‌وزیر اسپانیا رئیس پلیس منطقه کاتالونیا را نیز اخراج کرد./۰۵ آبان ۱۳۹۶باشگاه خبرنگاران بنقل ازبی بی سی
***
پارلمان محلی ایالت کاتالونیا بعد از ظهر جمعه پس از تصویب استقلال این ایالت از دولت محلی خواست ضمن اعلام استقلال از اسپانیا، برای تشکیل مجلس موسسان کاتالونیا اقدام کند.
نمایندگان سه حزب شهروندان، سوسیالیست و مردمی به نشانه اعتراض، پیش از رای گیری صحن علنی پارلمان را ترک کردند. رای گیری نیز بر خلاف همیشه محرمانه انجام شد تا از تعقیب قضایی نمایندگان به دست محاکم اسپانیا پیشگیری شود.
بر اساس نتیجه این رای گیری، 70 نماینده به این طرح رای مثبت، 10 نفر رای مخالفت (اعضای پودموس) و 2 نفر هم رای سفید دادند.
به این ترتیب پارلمان محلی ایالت کاتالونیا رسما استقلال این ایالت را اعلام کرد.
مجلس سنای اسپانیا هم که روز جمعه جلسه داشت، دقایقی پس از تصویب استقلال کاتالونیا، با 214 رای مثبت در مقابل 47 رای منفی، اعمال ماده 155 قانون اساسی را به تصویب رساند.
مجلس سنا در حالی تشکیل جلسه داد که لایحه روز شنبه گذشته دولت اسپانیا برای اعمال ماده 155 قانون اساسی این کشور علیه ایالت کاتالونیا در مجلس سنای اسپانیا تصویب شد.
بر اساس مصوبه کمیسیون تخصصی مجلس سنای اسپانیا، مقرر شد ماده 155 قانون اساسی به صورت تدریجی علیه کاتالونیا اعمال شود تا به یکی از خواسته های حزب سوسیالیست اسپانیا از دولت این کشور در ازای حمایت از این روند پاسخ داده شود.
«ماریانو راخوی» نخست وزیر اسپانیا با پشتیبانی مجلس سنا برای اجرای ماده 155 قانون اساسی پس از برگزاری یک نشست فوق العاده هیأت وزیران و در حالی که 5 ساعت از اعلام این استقلال گذشته بود، واکنش نشان داد .
وی به «کارلس پوجدمونت» رئیس دولت محلی کاتالونیا اعلام کرد که با توجه به اختیارات خود، پارلمان کاتالونیا را منحل و خواستار برگزاری انتخابات پارلمان محلی در 21 دسامبر(30 آذر ) می شود .
وی گفت ضروری است که حق بیان به شهروندان کاتالونیا داده شود تا در مورد آینده خود تصمیم بگیرند.
راخوی اضافه کرد که دولت نمی خواهد حتی یک دقیقه نیز همزیستی مسالمت آمیز در کاتالونیا را به تعویق اندازد و به همین دلیل باید هر چه زودتر انتخاباتی آزاد و قانونی که بتواند دموکراسی را به ایالت کاتالونیا بازگرداند، برگزار شود.
نخست وزیر اسپانیا گفت، دولت تصمیم گرفته تمامی سفارتخانه هایی که کاتالونیا خود سرانه در خارج باز کرده را تعطیل و نمایندگان کاتالونیا در بروکسل و مادرید را نیز برکنار کند.
راخوی گفت دولت از دادگاه قانون اساسی درخواست کرده که اعلام استقلال از سوی پارلمان کاتالونیا را باطل کند.
دادستانی کل اسپانیا نیز سران منطقه کاتالونیا را به شورش متهم و اعلام کرد قرار قضایی علیه رئیس منطقه کاتالونیا صادر خواهد کرد.
اعلام یکجانبه استقلال کاتا لونیا در حالی اعلام شد که کشورهای مختلف از جمله آمریکا ، آلمان ، انگلیس و فرانسه و سازمان های مانند اتحادیه اروپا ، سازمان ملل و ناتو با آن مخالفت کردند.
«امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه از حمایت کامل خود از دولت مرکزی اسپانیا خبر داد.
آلمان اعلام کرد برلین جدایی منطقه کاتالونیای اسپانیا را به رسمیت نمی‌شناسد
دفتر نخست وزیری انگلیس اعلام کرد لندن جدایی منطقه کاتالونیا را به رسمیت نمی شناسد و در آینده نیز به رسمیت نخواهد شناخت.
رئیس کمیسیون اروپا «ژان کلود یانکر» نسبت به 'شکاف‌های بیشتر' در اتحادیه اروپا و بحران جدایی کاتالونیا هشدار داد.
وزارت امورخارجه آمریکا با صدور بیانیه ای از اقدامات قانونی دولت اسپانیا حمایت کرد و کاتالونیا را بخش جدایی ناپذیر این کشور دانست.
«دونالد توسک» رئیس شورای اروپا با رد این استقلال، تاکید کرد که دولت اسپانیا تنها مخاطب شورای اروپا است.
«آنجلینو آلفانو» وزیر امور خارجه ایتالیا در بیانیه ای اشاره کرد ایتالیا اعلام یکجانبه استقلال را به رسمیت نمی شناسد و نخواهد شناخت زیرا اقدامی وخیم و خارج از چارچوب قانونی است .
بنا بر این گزارش ، کاتالونیا بخشی خودمختار با 7 میلیون و 523هزار نفر جمعیت در شمال شرق اسپانیا است که خواستار استقلال از دولت مرکزی است.
این بخش به لحاظ مالی، بانکی و امور بندری مهمترین بخش خودمختار اسپانیا است و حدود 20 درصد تولید ناخالص ملی اسپانیا از این منطقه حاصل می شود.
جدایی‌خواهان کاتالونیا معتقدند جدایی این ایالت از دولت مرکزی به سود آن خواهد بود چرا که 27 درصد صادرات اسپانیا از این منطقه است و 25 درصد توریست‌های اسپانیا نیز مقصدشان کاتالونیا می باشد.
همچنین معتقدند سهمی که کاتالونیا از دولت مرکزی می‌گیرد 15 میلیارد یورو کمتر از سهمی است که کاتالونیا به خزانه مرکزی می‌پردازد.
ایالت کاتالونیا در روز یکم اکتبر (9 مهر) یک همه پرسی برگزار کرد که از برخلاف قانون اساسی اسپانیا و غیرقانونی اعلام شد و دادگاه قانون اساسی اسپانیا در 7 سپتامبر این همه پرسی را معلق کرد ولی حکومت کاتالونیا اعلام کرد حکم دادگاه برای کاتالونیا معتبر نیست.
در همه پرسی مذکور 90 درصد رای دهندگان به استقلال این ایالت رای مثبت دادند.
در جریان این همه پرسی درگیری هایی میان نیروهای امنیتی که مانع از رای گیری شدند و رای دهندگانی که اصرار بر انداختن رای خود به صندوق ها داشتند، صورت گرفت که نزدیک به 850 مجروح بر جا گذاشت .
بروز این چالش ، باعث شد که کشورهای مختلف از جمله جمهوری اسلامی ایران ، نسبت به آن موضع گیری کرده و مخالفت خود با این جدایی را اعلام کنند.
«بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در خصوص برخی تحرکات و ناآرامی ها در ایالت کاتالونیای اسپانیا گفت: اسپانیا یکی از شرکای مهم سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در اروپاست؛ ما تحولات این کشور و ایالت کاتالونیا را با دقت پیگیری می کنیم و دقیقا تحت بررسی داریم.
وی تصریح کرد: ایران در چارچوب مواضع اصولی خود به یک اسپانیای متحد، یکپارچه و دمکراتیک معتقد است و خواستار حفظ ثبات، آرامش، همبستگی ملی و احترام به موازین قانون اساسی اسپانیا است.
قاسمی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران لزوم تمکین به حاکمیت قانون و اجتناب از خشونت و تقابل و پیگیری مطالبات از طریق قانونی،مسالمت آمیز، و گفت وگو را مورد تاکید قرار می دهد و بر این باور است که منافع همه مردم اسپانیا، ثبات سیاسی و رشد اقتصادی آن کشور، از طریق یکپارچگی و هم افزایی ملی، بیشتر و بهتر تامین می شود.ایرنا۶ آبان ۱۳۹۶
***
اعتراض به دستگیری وبازداشت رهبران«کاتالونیا»
در پنجمین روز متوالی اعتراضات به بازداشت رهبران استقلال‌طلب اسپانیا، تظاهرات‌کنندگان جمعه در مرکز شهر بارسلون با پلیس درگیر شدند.
به نوشته یورونیوز، گروهی از معترضان اقدام به پرتاب سنگ و قوطی به سمت نیروهای پلیس ضدشورش کردند. عده‌ای از معترضان هم سطل‌های بزرگ آشغال را به مرکز بلوار اصلی شهر آورده و آنها را آتش زدند. خودروهای ون پلیس تلاش کرد مردم را به سمت پیاده‌روها منحرف کند اما موفق نشد.
در سایر نقاط شهر تظاهرات‌هایی عمدتاً مسالمت‌آمیز در اعتراض به صدور حکم‌های حبس طولانی‌مدت برای رهبران استقلال‌طلب منطقه «کاتالونیا» برگزار شده‌اند.
شبکه خبری بی‌بی‌سی گزارش داده در شهر اعتصاب عمومی اعلام شده و برگزاری پنج تظاهرات بزرگ که همگی مسالمت‌آمیز هستند شهر را به حالت فلج درآورده است.
پلیس برآورد کرده بیش از ۵۰۰ هزار نفر در تظاهرات‌های جمعه شرکت کرده‌اند.
تظاهرات‌کنندگان همچنین یک بزرگراه در مرز فرانسه-اسپانیا را مسدود کرده و باعث ایجاد ترافیک سنگین در آن منطقه شدند.
روزنامه اسپانیایی‌زبان «ال پائیس» گزارش داده مجموعاً روز جمعه ۱۷ نفر در تظاهرات‌های برگزار شده در سراسر منطقه دستگیر و ۶۲ نفر زخمی شده‌اند. از میان زخمی‌شده‌ها ۴۱ نفر در بارسلون بوده‌اند.
سران استقلال‌طلبان منطقه «کاتالونیا» اسپانیا در دادگاهی که روز دوشنبه برگزار شد، به حبس طولانی مدت محکوم شدند.در این دادگاه، ۱۲ نفر از سران استقلال‌طلبان کاتالونیا به جرم تلاش برای جدا کردن این منطقه از اسپانیا در سال ۲۰۱۷ میلادی، محکوم به حبس و تبعید شدند.
سنگین‌ترین حکم این دادگاه را «اوریل جانکراس» معاون سابق رئیس دولت محلی دریافت کرد و به ۱۳ سال حبس محکوم شد. «کارلس پوئیگدمون» رئیس دولت محلی وقت نیز همچنان در تبعید خود خواسته در کشور بلژیک به سر خواهد برد.
دادگاه اسپانیا جرم ۹ نفر از این مقامات دولت محلی کاتالونیا را خیانت، شورش و سوء استفاده از بودجه دولتی اعلام کرده و آنها را مجموعاً به حدود ۱۰۰ سال زندان محکوم کرد.
با گذشت دو سال از همه‌پرسی جنجالی استقلال کاتالونیا، تنش‌ها بر سر وضعیت این منطقه هنوز هم ادامه دارد. روز شنبه مصادف با روز ملی اسپانیا حدود ۱۰ هزار نفر در «مادرید» پایتخت این کشور در اعتراض به استقلال‌طلبی کاتالان‌ها به خیابان‌ها آمدند. روز یکشنبه متقابلاً حامیان جدایی کاتالونیا در شهر «بارسلون» دست به تظاهرات زدند.
استقلال‌طلبان کاتالونیا در سال ۲۰۱۷، استقلال کاتالونیا از اسپانیا را طی یک نظرسنجی به رأی گذاشتند. با وجود یورش نیروهای امنیتی به مراکز رأی‌گیری و تلاش دولت مرکزی اسپانیا برای اخلال در روند برگزاری، اکثریت قریب به اتفاق شرکت‌کنندگان در آن همه‌پرسی، به جدایی این منطقه رأی دادند. این اقدام مهمترین بحران سیاسی اسپانیا از زمان خاتمه یافتن حکومت دیکتاتوری «فرانسیسکو فرانکو» در این کشور قلمداد شد.
یک ماه پس از انجام نظرسنجی که با پاسخ شدید پلیس اسپانیا همراه شد، پارلمان کاتالونیا به‌طور یکجانبه استقلال این منطقه را اعلام کرد. دولت اسپانیا در اقدامی متقابل کنترل کامل این ناحیه را در دست گرفت و دستور دستگیری پیگدمونت و سایر اعضای دولت را صادر کرد.
رسیدگی به اتهامات این استقلال‌طلبان در دادگاه عالی مادرید چهار ماه طول کشید و بیش از ۴۰۰ شاهد در آن حاضر شدند. از جمله این شهود می‌توان به «ماریانو راخوی» نخست وزیر اسپانیا در دوره برگزاری همه‌پرسی اشاره کرد.
این حکم می‌تواند واکنش بسیار شدیدی را در میان کاتالونیا ایجاد کند، جایی که استقلال‌طلبان دو سال پیش بزرگترین بحران سیاسی اسپانیا طی چندین دهه گذشته را به وجود آوردند./شنبه، ۲۷ مهر ۱۳۹۸فارس
***
استقلال طلبی در اروپا
استقلال طلبی در اروپا چالشی فراگیر و تاریخی است، و مناطق وسیعی از این قاره را تحت تاثیر خود قرار داده است. مطابق برخی آمارها بیش از 18 منطقه کوچک و بزرگ در اروپا خواستار استقلال و جدایی از کشور مادر هستند.
مهمترین جمعیت‌ها و مناطق جدایی‌طلب در اروپا عبارتند از اسکاتلند و ولز در بریتانیا، کاتالونیا و باسک در اسپانیا، منطقه فلامان در بلژیک، مناطق تیرول جنوبی، سیسیل و ساردنیا در ایتالیا و جزیره کرس فرانسه.
جدایی طلبان بلژیک هم در سال های اخیر جسارت بیشتری برای بیان خواسته های خود پیدا کرده اند. بارت دی ویور، رئیس حزب جدایی طلب اتحاد نوین فلامان در بلژیک که در انتخابات اخیر شوراهای محلی در شمال بلژیک بیشتر کرسی‌ها را به دست آورد تاکید کرد که فلامان‌ها باید به حکومت دلخواه خود دست یابند.
فلامان‌ها یا فلاندرها اکثریت جمعیت بلژیک را در اختیار دارند، و بخش‌هایی از جمیعت آنها در فرانسه و هلند زندگی می‌کنند.
فلاندرها مانند کاتالان‌ها از وضعیت اقتصادی بهتری در مقایسه با دولت مرکزی برخوردارند، و با بحران اقتصادی اخیر اتحادیه اروپا مطالبات استقلال طلبانه خود را تشدید کرده‌اند.
در ایتالیا گروه‌های جدایی طلب در تیرول جنوبی با اعتراض به عملکرد اقتصادی دولت مرکزی در بحران مالی اروپا اعلام کرده اند که حاضر نیستند توان اقتصادی خود را هزینه ضعف اقتصاد دولت مرکزی کنند و پاسخگوی فقر و افزایش بیکاری در سراسر کشور باشند.
منطقه تیرول جنوبی، ثروتمندترین منطقه ایتالیاست. مناطق دیگری نظیر سیسیل در جنوب و «اتحاد شمال» در مرزهای شمالی ایتالیا از دیگر مناطق جدایی طلب در این کشور به شمار می‌آیند.
خانم مارین لوپن رئیس حزب راست‌گرای جبهه ملی فرانسه با اشاره به رشد مطالبات جدایی طلبانه در قاره سبز گفت: «اتحادیه اروپا یک ناهنجاری جهانی است، که انسان را به یاد اتحاد جماهیر شوروی سابق می اندازد، و مانند آن فرو می‌پاشد.»
این نگاه خانم لوپن اگرچه به شدت تندروانه و بدبینانه است، اما به درستی چالش‌های واگرایانه را در دو سطح دولت‌های مرکزی و اتحادیه اروپایی به خوبی ترسیم می‌کند./11 مهر 1396جام جم
***
لندن: همه‌پرسی کاتالونیا را به رسمیت نمی‌شناسیم
وزیر مشاور دولت انگلیس در امور اروپا و آمریکا طی دیداری با سفیر اسپانیا در لندن گفت که دولت انگلیس همه‌پرسی استقلال کاتالونیا را به رسمیت نمی‌شناسد.
اَلِن دانکَن وزیر مشاور دولت انگلیس در امور اروپا و آمریکا طی دیداری با کارلوس باستارته سفیر اسپانیا در لندن گفت همه‌پرسی کاتالونیا غیرقانونی بود.
سایت دولت انگلیس در بیانیه‌ای بعد از دیدار دانکن و باستارته نوشت، همان‌طور که دادگاه‌های اسپانیا همه‌پرسی روز اول اکتبر کاتالونیا را قانونی و در چارچوب قانون اساسی نمی‌دانند، بنابراین لندن نیز آن را غیرقانونی می‌داند.
دانکن در این دیدار گفت، همه‌پرسی کاتالونیا تلاشی برای تضعیف حاکمیت قانون است و انگلیس آن را به رسمیت نمی‌شناسد.
کاتالونیادر همه‌پرسی روز اول اکتبر 2017 نوددرصد از شرکت‌کنندگان رای به جدایی این منطقه از اسپانیا داده بودند./۲۰ مهر ۱۳۹۶عصرایران
***
دو رهبر جدایی طلبان کاتالونیا به زندان محکوم شدند
دیوان عالی اسپانیا روز دوشنبه برای دو نفر از رهبران دو سازمان جدایی طلب کاتالونیا حکم زندان صادر کرد. پس از آنکه کاتالونیا اول اکتبر (یکشنبه نهم مهرماه) همه پرسی استقلال از اسپانیا برگزار کرد، این نخستین بار است که رهبران جدایی طلبان به زندان محکوم می شوند.
به گزارش رویترز، دادستان ها، «خوردی سانچز» رئیس مجمع ملی کاتالان و «خوردی کیشارت» رئیس جنبش «اومنیوم/Omnium» را به محوریت در هماهنگی راهپیمایی استقلال کاتالونیا متهم کردند. اعضای پلیس ملی اسپانیا در آن اعتراضات در داخل ساختمانی گیر افتادند و معترضان به خودروهایشان آسیب وارد کردند.
«کارلس پوجدمونت» رئیس منطقه کاتالونیا در توئیتر نوشت: اسپانیا رهبران جامعه مدنی کاتالان را به دلیل برگزاری تظاهرات صلح آمیز زندانی می کند. غم انگیز است که بار دیگر زندانی سیاسی داریم.
دیوان عالی اسپانیا همچنین خروج «ژوزپ لوئیس تراپرو» رئیس پلیس کاتالونیا را از اسپانیا ممنوع و گذرنامه وی را مصادره کرد. وی همچنین به اتهام فتنه تحت بازجویی است.
دولت اسپانیا از پوجدمونت خواسته بود تا روشن کند که آیا در سخنرانی اخیر خود اعلام استقلال کرده است یا نه. وی در نامه ای به ماریانو راخوی نخست وزیر اسپانیا پاسخ روشنی نداد اما اعلام کرد که طی دو ماه آینده آماده گفت و گو به راخوی است.
راخوی نیز در پاسخ به این موضع پوجدمونت گفت که مادرید به اجرای ماده 155 قانون اساسی اسپانیا نزدیک تر شده است. بر اساس این ماده، هر یک از مناطق خودمختار اسپانیا که قانون شکنی کنند، مادرید می تواند حاکمیت مستقیم خود را بر آن اعلام و اعمال کند./۲۵ مهر ۱۳۹۶تابناک
***
رئیس سابق دولت محلی کاتالان اسپانیا، در آلمان بازداشت شد.
به گزارش آسوشیتدپرس، «کارلوس پیگدمون» رئیس سابق دولت محلی کاتالان، در آلمان بازداشت شد.
وکیل پیگدمون خبر بازداشت وی در آلمان را تائید کرده است.
روز گذشته رهبر جدایی‌طلبان کاتالونیای اسپانیا، که به فنلاند رفته بود، برای اجتناب از دستگیری از آن کشور خارج شد.
میکو کارنا نخست وزیر فنلاند دیروز شنبه ۱۴ مارس (۴ فروردین) تایید کرد که پیگدمون، به بلژیک رفته است.
روز جمعه، دستگاه قضایی اسپانیا حکم دستگیری پیگدمون را به فنلاند ارسال کرده بود. کارلوس پیگدمون، روز پنجشنبه وارد فنلاند شده بود.
کارلوس پیگدمون بعد از همه‌پرسی جنجال‌برانگیز استقلال در ماه اکتبر سال ۲۰۱۷ میلادی تحت پیگرد قانونی قرار گرفت و در تبعیدی خودخواسته به بلژیک رفت./یکشنبه۵ فروردین ۱۳۹۷(۲۵مارس۲۰۱۸)خبرگزاری مهر
***
حضرت آیت الله خامنه‌ای، برگزاری همه‌پرسی در کردستان عراق را خیانت به منطقه و موجب تهدید آینده آن، خواندند و با اشاره به عوارض درازمدت این اقدام برای همسایگان، تأکید کردند: ایران و ترکیه باید در مقابله با این حادثه، هر اقدام ممکن را انجام دهند و دولت عراق نیز باید در این قضیه به صورت جدی، تصمیم‌گیری و اقدام کند.
رهبرانقلاب «همکاری، همفکری و تصمیم‌های واحد و جدی سیاسی و اقتصادی» از سوی ایران و ترکیه در مقابله با این قضیه را بسیار مهم دانستند و خاطرنشان کردند: نگاه آمریکا و دولت‌های اروپایی به این موضوع با نگاه ایران و ترکیه کاملاً متفاوت است و آمریکا مایل است که همواره یک عامل ایذایی علیه ایران و ترکیه در اختیار داشته باشد، بنابراین به آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها و مواضع آنها به هیچ‌وجه نمی‌توان اعتماد کرد.
حضرت آیت الله خامنه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور ترکیه افزودند: همچنان که اشاره کردید، از حوادث اخیر در درجه اول رژیم صهیونیستی و بعد از آن، آمریکایی‌ها سود می‌برند.۱۳۹۶/۰۷/۱۲دیداررئیس جمهورترکیه(اردوغان)
***
عملیات آزادسازی شهرنفت خیزکرکوک
بارزانی این شهر"کرکوک"درچریان حمله داعش درخرداد1393بتصرف خوددراورده بودند-ازآون شلوغی وهرج ومرج استفاده کرده بودند
عقب نشینی پیشمرگه/ کنترل مراکز نظامی و نفتی کرکوک در دست ارتش عراق
دولت بغداد استاندار جدید کرکوک را تعیین کرد.
عملیات نیروهای دولت مرکزی عراق که از دیشب در استان کرکوک آغاز شده بود همچنان ادامه دارد. نیروهای دولت مرکزی عراق توانسته اند تاکنون کنترل فرودگاه نظامی کرکوک و تاسیسات و میدان های نفت و گاز این استان را در کنترل خود بگیرند.
نیروهای پیشمرگه (نیروهای نظامی کردستان) در برابر پیشروی نیروهای دولت مرکزی عراق، عقب نشینی کردند و کنترل مراکز خود را تحویل دادند.
خبرهای لحظه به لحظه
ساختمان استانداری کرکوک به دست نیروهای دولت مرکزی عراق افتاد
عقب نشینی پیشمرگه/ کنترل مراکز نظامی و نفتی کرکوک در دست ارتش عراق
- مقامات نفتی عراق: نیروهای دولت مرکزی عراق کنترل مقر شرکت نفت شمال در شمال غرب کرکوک را به دست گرفتند/ رویترز
- نیروهای دولت مرکزی عراق، کنترل پایگاه نظامی "کیوان" و میدان نفتی باباکرکر را به طور کامل به دست گرفتند/ المیادین
- یک فرمانده ارتش عراق: کردها با تحویل دادن همه تاسیسات نفت و گاز کرکوک به دولت مرکزی عراق موافقت کردند/ رویترز
- نیروهای دولت مرکزی عراق، کنترل منطقه لیلان در شمال کرکوک را به دست گرفتند/ المیادین
- دولت بغداد استاندار جدید کرکوک را تعیین کرد
- روزنامه العربی الجدید: نخست وزیر عراق، راکان سعید نماینده عرب پارلمان را به عنوان استاندار جدید و موقت کرکوک تعیین کرد
- نیروهای عراقی از سمت جنوبی و غربی وارد شهر کرکوک شدند
- حیدر العبادی: پیشمرگ‌ها در چارچوب فرماندهی نیروهای فدرال عمل کنند
- نخست وزیر عراق: نیروهای پیشمرگ باید به وظایف خود در چارچوب فرماندهی نیروهای فدرال عمل کنند. ما به کردستان و کرکوک این اطمینان را می‌دهیم که بر امنیت و حفظ جان ساکنان کرکوک تاکید داریم./ایسنا
- ترکیه اعلام کرد آماده است با بغداد برای پایان دادن به حضور عناصر «پ.ک.ک» در کرکوک همکاری کند/فارس
- ارتش عراق وارد شهر طوزخورماتو در استان صلاح الدین شد./میزان
- السومریه: نخست وزیر عراق «راکان الجبوری» را به عنوان سرپرست استانداری کرکوک منصوب کرد/فارس
- پیشمرگه: سران اتحادیه میهنی کردستان عراق خیانت کردند
- فرماندهی پیشمرگه (نظامیان کردستان)، سران حزب اتحادیه میهنی کردستان (به رهبری سابق جلال طالبانی) را به خیانت و عقب نشینی در برابر نیروهای دولت مرکزی عراق متهم کرد/۲۴ مهر ۱۳۹۶عصرایران
وساطت سردارسلیمانی
«فؤاد معصوم» رئیس جمهور عراق، دیروز پس از یک جلسه "طولانی" میان دو حزب اصلی اقلیم در سلیمانه، با خود پیشنهادهایی برای حل بحران به بغداد برد. روزنامه «الحیات» به نقل منابعی که در این جلسه حضور داشته‌اند نوشت: "سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، در بخشی از این جلسه شرکت کرد و در حاشیه این جلسه، دیداری طولانی با مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان داشت."
دیروز دو حزب اصلی کردستان عراق، برای بررسی وقایع اخیر جلسه ای در سلیمانیه برگزار کردند و برای نخستین با بدون اینکه به همه‌پرسی اشاره کنند، طی بیانیه‌ای خواستار گفت‌وگو "زیر سقف قانون اساسی و تحت نظارت بین المللی شدند."
این روزنامه به نقل از یک مقام کُرد، ادعا کرد که هدف سفر سلیمانی به اقلیم کردستان، انجام گفت‌وگو درباره بحران بین این اقلیم و دولت مرکزی است. /۲۴ مهر ۱۳۹۶فرارو
نجات مسعودبارزانی +خانواده بارزانیدرماجرای حمله داعش خرداد۱۳۹۳توسط سردارسلیمانی
امیرعبداللهیان معاون سابق وزیر امورخارجه و مرد فعال دیپلماسی ایران در کشورهای منطقه، چندی پیش با حضور در برنامه جهان آرا، به تحلیل شرایط سیاسی-میدانی منطقه پرداخت که ذکر روایتی از کمک ایران به اقلیم کردستان و نجات خاندان بارزانی، قابل توجه و یادآوری آن در شرایط فعلی اقلیم و مواضع امروز بارزانی ضروری است.
به گفته امیرعبداللهیان، اوج خیانت عربی - عبری - غربی و بویژه آمریکایی را در هنگام حمله داعش به اربیل شاهد بودیم. بارزانی پس از اینکه تمام خاندانش شهر را ترک کردند، در ساعات بحرانی سقوط اربیل، بیش از ۵ بار به آمریکایی‌ها پیام داد و درخواست کمک کرد اما هیچ اقدامی صورت نگرفت. همین پیام را بارزانی به ایران فرستاد و جمهوری اسلامی در یک تصمیم شجاعانه و با تاکید بر اصل کمک به همه مردم عراق از همه اقوام (سنی - شیعه و کُرد) به سرعت وارد عمل شد و سردار سلیمانی شبانه با پرواز ویژه در اربیل فرود آمد و عملیات دفع حمله داعش را مستقیم فرماندهی کرد.
حال پس از گذشت اندک مدتی از این شرایط و بازگشت ثبات به عراق، بارزانی که گویا روزهایی که داعش تا دروازه‌های اربیل پیشروی کرده بود و حتی بارزانی‌ها هم در شهر نمانده بودند، سودای استقلال و تشکیل کشور کُردی در سر دارد. غافل از اینکه کشوری که آن روز اربیل را از سقوط نجات داد، امروز در کنار دولت عراق و سایر همسایگان، برای حفظ ثبات و یکپارچگی کشورهای همسایه و منطقه می‌جنگد؛ چه در حلب باشد چه در همان اقلیم کردستان. شاید اگر ایران یک نیم روز در کمک به اقلیم درنگ کرده بود، امروز شاهد شرایط دیگری در این منطقه بودیم./منبع مشرق۱ مهر ۱۳۹۶
***
بازگشت هزاران شهروند کرد به کرکوک
یک روز بعد از تسلط ارتش عراق بر شهر کرکوک و پایین کشیدن پرچم‌های اقلیم از ساختمان‌های دولتی آن اوضاع کرکوک آرام به نظر می‌رسد. در این راستا شورای عالی قضایی کرکوک از آغاز مجدد فعالیت‌های دادگاه تجدیدنظر فدرال کرکوک و مرکز دادگستری جلولاء خبر داد. همزمان تعداد زیادی از شهروندان کرد با استقبال از تغییرات به وجود آمده به این استان بازگشتند.
سایت شبکه تلویزیونی سومریه نیوز عراق، سخنگوی شورای عالی قضایی کرکوک در بیانیه‌ای کوتاه اعلام کرد: ریاست دادگاه تجدیدنظر کرکوک و دادگاه‌های وابسته به آن و نیز مرکز دادگستری جلولاء فعالیت‌های خود را به شکل عادی از سر گرفته و اکنون میزبان شهروندان هستند.
همچنین هزاران تن از شهروندان کرد که کرکوک را به سوی اقلیم کردستان عراق ترک کرده بودند صبح امروز (سه‌شنبه) پس از کنترل نیروهای امنیتی عراق بر کرکوک به این استان بازگشتند.
حضور تعداد زیادی از این شهروندان در ورودی‌های استان موجب تجمع و ترافیک در این ورودی‌ها شده و این در حالی است که همکاری‌های خوبی میان شهروندان کرد و نیروهای امنیتی در این ورودی‌ها وجود دارد.
ساکنان استان کرکوک با استقبال از تغییرات گسترده‌ای که این استان اخیرا شاهد بوده از نیروهای پیشمرگی که خود را به دولت تسلیم کردند، تشکر کرده و دیگر شهروندان کرد را نیز به بازگشت به کرکوک فراخواندند.
یکی از این شهروندان گفت: نیروهای امنیتی عراق به خوبی عمل کردند. ما از نیروهای حشد شعبی که یگانی از جمله نیروهای امنیتی عراق هستند، استقبال می‌کنیم.
شهروند دیگری خطاب به کردهای عراق گفت: ما از برادرانمان که محل کسب خود را ترک کرده‌اند می‌خواهیم به استان بازگردند چراکه کرکوک اکنون هیچ مشکلی ندارد.
این شهروند کرد افزود: حیدر العبادی، نخست وزیر عراق همگی آنها را بخشیده است./۲۵ مهر ۱۳۹۶عصرایران
***
همسر جلال طالبانی شایعه تبانی با بغداد را رد کرد
همسر جلال طالبانی با رد تبانی با دولت مرکزی عراق و حشد شعبی، اعلام کرد که نیروهای پیشمرگ کرد همواره برای دفاع از کرکوک می‌جنگند.
به گزارش ایسنا، به نقل از شبکه تلوزیونی "روداو"، هیرو ابراهیم احمد، همسر جلال طلبانی رئیس جمهور فقید عراق و عضو دفتر سیاسی حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد: طرحی بین‌المللی درباره کرکوک وجود دارد و نیروهای پیشمرگ اتحادیه میهنی در جبهه‌های جنگ در کرکوک حضور دارند.
هیرو ابراهیم احمد، در بیانیه مذکور همچنین خاطرنشان کرد: اتحادیه میهنی کردستان عراق از زمان تأسیس تاکنون خون‌های بسیاری در راه رسیدن به "حقوق مشروع برای ملت کرد" و حق تعیین سرنوشت و همچنین سهیم بودنشان در حمایت دائمی و بی‌وقفه از کرکوک فدا کرده است.
وی در ادامه افزود: این شهر قهرمان با نقشه‌ای جهانی روبه‌رو است و نیروها پیشمرگ اتحادیه میهنی کردستان شجاعانه از کرکوک دفاع می‌کنند. طی روزهای گذشته ما تمامی تلاش خود را برای رایزنی با آمریکا و ائتلاف بین‌المللی و دولت عراق و کشورهای همسایه برای حمایت از کرکوک از حملات غیر قانونی به کار بستیم و موفق شدیم با بسیاری از حملات مقابله کنیم اما متأسفانه آنچه که آز آن می‌ترسیدیم، اتفاق افتاد.
هیرو از اخبار منتشر شده در برخی رسانه‌ها درباره تبانی این حزب با دولت عراق علیه مسعود بارزانی و حزب دموکرات گله کرد و گفت: ما از این جا و آنجا می‌شنویم که رسانه‌های گمراه کننده در راستای اهداف توطئه چین‌ها که به فرزندان اتحادیه ملی کردستان و کسانی که شب و روز به خاطر حمایت از کرکوک و خنثی کردن طرح‌های دشمنانمان مبارزه کرده‌اند، تهمت زدند.
فرزندان جلال طالبانی
هیرو ابراهیم احمدگفت: همه میدانند که اعضای خانواده‌ام (آراس، بافل، قباد، لاهور و پولاد، پسران جلال طالبانی) در میدان‌های جنگ دوشادوش نیروهای پیشمرگ مبارزه کردند.
وی همچنین از شهروندان شهر کرکوک خواست تا از امنیت شهرشان و نیروهای پیشمرگ حمایت کنند و گفت: ما نیز با تمامی توان و قدرتمان از شهر کرکوک و اهالی آن حمایت خواهیم کرد./۲۵ مهر ایسنا
***
همه پرسی کردستان عراق مرده و به تاریخ پیوسته است
نخست وزیر عراق تاکید کرد: کار همه‌پرسی جدایی کردستان عراق تمام شد.
حیدر العبادی، نخست وزیر عراق تصریح کرد: همه‌پرسی جدایی کردستان عراق تمام شد و به تاریخ پیوست و ما به گفتگو در زیر سقف قانون اساسی دعوت می‌کنیم.
العبادی همچنین به گروه‌ها نسبت به اقدامات خرابکارانه در کرکوک و مناطق مورد مناقشه هشدار داد.
نخست وزیر عراق خاطرنشان کرد: من به رهبران کرد اعلام کردم که همه پرسی در وهله نخست به ضرر کردها تمام می‌شود./25 مهر 1396جام جم
***
واکنش بارزانی به حوادث دیروز کرکوک
حوادث کرکوک در نتیجه تصمیمات یک جانبه برخی از افراد کُرد بوده است.
رئیس منطقه کردستان عراق در اولین واکنش خود به حوادث دیروز عراق، گفت که حوادث کرکوک در نتیجه تصمیمات یک جانبه برخی از افراد کُرد بوده است.
رئیس منطقه کردستان عراق می‌گوید به دنبال جنگ نبوده و نیست.
به نوشته وبگاه شبکه «رودآو»، مسعود بارزانی، شامگاه سه‌شنبه (امروز) و بعد از گذشت 24 ساعت از حوادث کرکوک، گفت که حوادث دیروز کرکوک در نتیجه تصمیمات یک جانبه برخی از افراد در منطقه کردستان اتفاق افتاد.
وی در این خصوص نام از کسی یا گروهی نبرد ولی به احتمال زیاد منظور وی حزب «اتحادیه میهنی کردستان»، رقیب حزب وی موسم به «حزب دموکراتیک کردستان» است.
بارزانی در بیانیه‌ای که لحظاتی پیش منتشر شد، گفت که به کردها اطمینان می‌دهد که از دستاوردهای خود دفاع خواهند کرد.
وی همچنین با بیان اینکه که کردها از هویت خود دفاع کردند، مدعی شد که کردها در معرض قتل عام بودند.
رئیس منطقه کردستان همچنین گفت که خون شهدای این منطقه هدر نخواهد رفت.
نیروهای عراقی دیروز دوشنبه به دستور حیدرالعبادی، فرمانده کل نیروهای عراق و نخست وزیر این کشور طی مأموریتی وارد استان کرکوک و مرکز شهر آن شدند.
دولت فدرال عراق برای ورود نیروهای تابع خود به کرکوک، ابتدا ضرب الأجل 48 ساعته تعیین کرد و که بعد از اتمام این مدت 24 ساعت دیگر تمدید شد.
با پایان مدت اعلام شده، نیروهای ارتش عراق به فرمان العبادی بامداد دوشنبه مأموریت تأمین امنیت شهر کرکوک را آغاز کردند.
نیروهای حامی مسعود بارزانی، رئیس منطقه کردستان عراق و عناصر تروریستی حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) تهدید کرده بودند که "هرگز" از شهر کرکوک عقب نشینی نخواهند کرد و برای کرکوکِ نفت‌خیز حاضرند تا پای جان بایستند.
دولت فدرال عراق بارها درباره اقدامات مقامات جدایی طلب منطقه کردستان در شهر کرکوک هشدار داده و برخی فرماندهان نظامی عراق اعلام کرده بودند «کرکوک اشغال شده» و باید آزاد گردد.
دیروز همزمان با ورود نیروهای عراقی به شهر کرکوک و عقب نشینی نیروهای پیشمرگه از این شهر، نیروهای حامی بارزانی، نیروهای پیشمرگیه حزب اتحادیه میهنی کردستان را به خیانت متهم کردند./۲۵ مهر ۱۳۹۶
***
اسرائیل: تلاش قاسم سلیمانی در عقب‌نشینی کردها کارساز بود
یک روزنامه صهیونیستی در گزارشی با اشاره به رویدادهای اخیر در منطقه کردستان عراق نوشت: پس از سفر قاسم سلیمانی به کردستان عراق، کردها از کرکوک عقب‌نشینی کردند و به نظر می‌آید که وعده‌ها یا تهدیدات وی کارساز بوده است.
به نوشته روزنامه هاآرتص در حالی که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا روی از بین بردن دستاوردهای سیاست خارجی باراک اوباما متمرکز است، ایران در حال پیشرفت در عراق است.
تسلیم مبارزان کرد در روز یکشنبه در کرکوک و دوشنبه شب در سنجار در برابر نیروهای وابسته به دولت مرکزی عراق با سفر قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران سرعت پیدا کرد. ظاهرا تهدیدات یا وعده‌هایی که سلیمانی به رهبران یکی از احزاب اصلی کرد داده موثر بوده است، چرا که اعضای آن از مواضع خود در کرکوک عقب‌نشینی کردند که به افزایش اختلاف میان کردها انجامید.
هاآرتص در ادامه گزارش خود با اشاره به استراتژی جدید رئیس‌جمهور آمریکا برای آنچه مقابله با نفوذ ایران در منطقه خوانده می‌شود، نوشت که حمایت از کردها، تررویستی اعلام کردن سپاه پاسداران ایران و همکاری با روسیه درباره آینده سوریه از جمله اقداماتی است که واشنگتن می‌تواند برای مقابله با ایران به کار گیرد./۳۰ مهر ۱۳۹۶ایسنا
***
دادگاه عالی عراق بارزانی را احضار می‌کند
یک نماینده پارلمان عراق اعلام کرد که دادگاه عالی فدرال این کشور فردا یکشنبه مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان را احضار خواهد کرد.
یک نماینده پارلمان عراق اعلام کرد که دادگاه عالی فدرال این کشور فردا یکشنبه مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان را احضار خواهد کرد.
بر اساس این گزارش، این نماینده عراقی که نخواست نامش فاش شود، گفت: بارزانی به دلیل شکایت از وی در 55 پرونده توسط دادگاه عالی فدرال عراق احضار خواهد شد.
به گفته این نماینده عراقی، شکایت از بارزانی به دلیل برگزاری همه پرسی غیرقانونی، به خطر انداختن امنیت ملی، قاچاق نفت از کشور و دست داشتن در فسادهای اداری صورت گرفته است.
گفتنی است، دادگاه عراق پیشتر دستور بازداشت معاون بارزانی به دلیل اظهارنظرهای خصمانه علیه نیروهای ارتش این کشور را صادر کرده بود./۲۹ مهر ۱۳۹۶جام جم
***
پارلمان اقلیم کردستان عراق با تقسیم اختیارات ریاست اقلیم موافقت کرد
جلسه فوق‌العاده پارلمان اقلیم کردستان که برای تعیین تکلیف پست ریاست این اقلیم تشکیل شده بود، عصر امروز (یکشنبه) با قرائت نامه بارزانی و بررسی آن به کار خود پایان داد.
به گزارش شبکه روداو، پارلمان اقلیم کردستان عراق در جلسه اخیر خود با ۷۰ رأی موافق و ۲۳ رأی مخالف، با تقسیم اختیارات ریاست این منطقه موافقت کرد.
بدین ترتیب پارلمان اقلیم کردستان عراق قدرت مسعود بارزانی را از او سلب کرد. بارزانی از نمایندگان خواسته است اختیاراتش را به نخست‌وزیر اقلیم کردستان، پارلمان و قوه قضاییه تفویض کنند.
در این جلسه بر خلاف نشست‌های پیشین پارلمان نمایندگان تمامی احزاب از جمله دو حزب اپوزیسیون گوران (تغییر) و جماعت اسلامی حضور داشتند و مساله تقسیم اختیارات رئیس اقلیم کردستان بین پارلمان، نهاد نخست وزیری و دستگاه قضایی مورد بررسی قرار گرفت.
این پیشنهاد از سوی خود مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان که یکم نوامبر رسما دوره ریاستش بر اقلیم پایان می‌یابد، مطرح شده بود و مورد حمایت دو حزب اتحادیه میهنی و حزب دموکرات قرار داشت.
در جلسه امروز بحث‌های تندی میان نمایندگان احزاب گوران و جماعت اسلامی که با این پیشنهاد بارزانی مخالف بودند، با نمایندگان دو حزب دیگر روی داد. گوران و جماعت اسلامی خواهان برچیده شدن کامل سمت ریاست اقلیم و دادن اختیارات آن به سه نهاد دیگر به ویژه نهاد نخست وزیری بودند. این در حالی است که در پیشنهاد بارزانی بحث تعلیق موقت این سمت تا برگزاری انتخابات مطرح شده بود.
بارزانی: با خیانت بزرگی مواجه شدیم
مسعود بارزانی پس از کناره‌گیری از ریاست اقلیم کردستان گفت: هدف از برگزاری همه‌پرسی استقلال، حل مسالمت‌آمیز مشکلاتمان بود.
مسعود بارزانی در نطق تلویزیونی خود اظهار کرد: هدف از برگزاری همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق، حل مسالمت‌آمیز مشکلاتمان بود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: دولت بغداد برگزاری همه‌پرسی را بهانه‌ای برای حمله به کردستان قرار داد.
حتی اگر همه‌پرسی برگزار نمی‌شد، دولت عراق به کرکوک حمله می‌کرد. پیشمرگ‌ها برای جلوگیری از خونریزی و درگیری از کرکوک عقب‌نشینی کردند.
بارزانی با بیان این که شرایط فعلی موقت است و تا مدت زمان طولانی استمرار نخواهد داشت، تصریح کرد: برای بازگشت قانون اساسی بسیار کوشیدیم اما بی‌فایده بود. هیچ کس در کنار ما ایستادگی نکرد؛ جز کوه‌هایمان. می‌دانستیم دعوت به جدایی بهایی دارد اما با خیانت بزرگی مواجه شدیم.
آنچه در کرکوک اتفاق افتاد، یک خیانت بزرگ بود.
وی گفت: از آن چه اتفاق افتاد، متأسفیم اما مجبور به آن شدیم. رقبایی که بدون جنگ شهر کرکوک را به نیروهای عراقی تسلیم کردند، مرتکب خیانت بزرگی شدند.
بارزانی اعلام کرد: تصمیم گرفتم که سمت خود را به عنوان رییس اقلیم کردستان تمدید نکنم و در کنار نیروهای پیشمرگ ادامه خدمت دهم.
وی طرف‌های خارجی از جمله ایالات متحده را به دلیل عدم حمایت از این اقلیم در همه‌پرسی استقلال مورد سرزنش قرار داد و در ادامه گفت، تانک‌هایی که قرار بود برای نبرد با گروه داعش به کار رود، علیه کردها استفاده شد.
بارزانی در این زمینه از آمریکا به دلیل اجازه استفاده از این تانک‌ها به نیروهای عراقی انتقاد کرد.
بارزانی در این سخنان که نخستین سخنرانی تلویزیونی او پس از پذیرش کناره‌گیری وی از سوی پارلمان اقلیم کردستان عراق بود، تأکید کرد:
سه میلیون رأی برای استقلال کردستان، تاریخی را رقم زده که قابل زدودن نیست.
وی اظهار کرد: بدون کمک پیشمرگ‌ها، نیروهای عراقی نمی‌توانستند موصل را به تنهایی از دست داعش آزاد کنند.
جزییات مذاکره سردار سلیمانی با بارزانی
نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران می‌گوید آقای قاسم سلیمانی چند جلسه خصوصی و دو نفره با آقایان مسعود بارزانی رئیس‌جمهوری و نیچروان بارزانی نخست‌وزیر اقلیم کردستان و نیز رهبران گروه‌های دیگر از جمله حزب «حرکت تغییر» (گوران) برگزار کرد. در همه جلسات تأکید طرف ایرانی بر این بوده است که «شما این کار را نکنید زیرا اطلاع داریم که بعد همه علیه شما (کردستان عراق) متحد می‌شوند» و «ما می‌خواهیم به‌عنوان جمهوری اسلامی دستاوردهای کردهای عراق در چارچوب قانون اساسی عراق حفظ شود».
ایستادن بر موضع اصرار بر نتیجه همه‌پرسی استقلال عمر کوتاهی داشت. حالا اربیل در حالی به سمت مذاکره با دولت بغداد حرکت می‌کند که با پیش‌شرط هایی همانند ضرورت کناره‌گیری مسعود بارزانی از سمت رئیس جمهوری حکومت خودمختار اقلیم کردستان مواجه است. وضعیتی که «ناظم عمر دباغ»، نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران با این گمانه‌زنی آن را تحلیل می‌کند که «برخی افراد از قبال مشاوره‌های اشتباه قصد داشتند رهبری حکومت اقلیم را به بحران بکشانند.» پیشمرگه کردی که حالا پس از سال‌ها مبارزه برای آرمان استقلال، جامه دیپلماتی‌واقع‌گرا را پوشیده است و همزمان هم دولت اقلیم و هم حزب اتحاد میهنی کردستان را در ایران نمایندگی می‌کند. گفت‌وگوی ما با او چند روز پس از آخرین رایزنی سردار قاسم سلیمانی با مقامات اربیل انجام شد و دباغ در آن از نگاهش به مخالفت‌های ایران با همه‌پرسی و ضرورت میانجیگری کشورمان برای حل اختلاف و ایجاد اعتماد دوباره میان بغداد و اربیل سخن گفت.
قبل از برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم، مخالفت‌های جدی از سوی ایران و ترکیه مطرح شد. ارزیابی‌تان از این مخالفت‌ها و تفاوت رویکرد دو کشور نسبت به این موضوع چه بود؟
باید سؤال‌تان را تصحیح کنم؛ ایران، ترکیه و کشورهای دیگر مخالفت‌هایی با انجام همه پرسی مطرح کردند. علاوه بر ایران و ترکیه، کشورهای اروپایی، امریکا و روسیه نیز تأکیدشان بر این بود که رفراندوم انجام نشود. منتها برخی کشورها از اساس با آن مخالفت می‌کردند و برخی دیگر خواهان تعویق همه‌پرسی بودند، اما نقطه مشترک همه این مخالفت‌ها حفظ وحدت عراق و پایبندی به قانون اساسی عراق بود. من این را قبلاً هم گفته‌ام و باز هم خواهم گفت؛ با تجربه و شناختی که دارم جمهوری اسلامی ایران شفافیت و صداقت بیشتری نسبت به دیگران داشت. ایران از روز اول به‌صراحت اعلام کرد که با برگزاری همه‌پرسی مخالف است و در عین حال اعلام کرد که آمادگی دارد در چارچوب قانون اساسی عراق از حقوق مردم اقلیم کردستان و حفظ وحدت عراق دفاع کند. این موضع را ما در امتداد نقش و حمایت برادرانه و دوستانه‌ای ارزیابی کردیم که ایران در سال‌های گذشته نسبت به کردستان عراق ایفا می‌کرد. حمایت ایران از کردهای عراق در برابر اقدامات رژیم بعث صدام و نیز در جنگ برابر داعش فراموش‌مان نمی‌شود. بنابراین برای ما موضع ایران از موضع دیگر کشورها متفاوت است.
من به‌طور مشخص سؤالم را بر دوکشور ایران و ترکیه متمرکز کردم زیرا این دو کشوری هستند که مرزهای مشترکی با اقلیم کردستان دارند و به همین دلیل می‌توانستند مؤثرتر باشند. رئیس جمهوری ترکیه در موضع‌گیری‌هایش سعی داشت از همراهی و اشتراک نظر کامل تهران و آنکارا در قبال اربیل و همه‌پرسی سخن بگوید. آیا واقعاً در نظر شما مواضع دو کشور یکسان بود؟
شاید آقای اردوغان به خاطر منفعت و توافق‌های بلند مدت اقتصادی که با اقلیم کردستان داشت از اعلام و ابلاغ موضع‌گیری رسمی خودش خودداری می‌کرد. اما من همیشه می‌گفتم در برخی شرایطی که ممکن است در آینده پیش بیاید، موضع‌گیری ایران، ترکیه و عراق مشترک می‌شود. اما روال اجرایی آن موضع‌گیری در ترکیه و ایران تفاوت داشت. چنانچه شاهد بودیم ایران مرزش با اقلیم را بست اما ترکیه نبست. ما در طول تاریخ با ایران مشترکات نژادی و فرهنگی بیشتری داشته‌ایم. در حالی که رابطه ما با ترک‌ها این طور نیست. ایران چه قبل از انقلاب و چه پس از آن برای جنبش آزادیخواه کرد همکار و پشتیبان بود. درجنگ ایران و عراق، بمباران شیمیایی حلبچه و پس از کوچ و آوارگی اجباری که ایران مرزهای خود را به روی مردمان کرد عراق باز کرد ما شاهد همکاری و حمایت حکومت ایران بوده‌ایم. اینها نشان می‌دهد که در طول سال‌ها روابط صمیمی میان کردها و جمهوری اسلامی ایران وجود داشت. ایران نخستین کشوری بود که پس از تأسیس فدرالیته اقلیم کردستان کنسولگری خود در اقلیم را رسماً افتتاح کرد. همچنین در جنگ با داعش این مشاورین نظامی ایران بودند که در نخستین روزها برای کمک رسیدند. حمایتی که به مقاومت در برابر داعش و آزادسازی مناطق اشغال شده توسط تروریست‌ها منجر شد. متأسفانه سیاستمداران کرد در بعضی شرایط چندان توصیه‌ها و توضیحات مقام‌های ایرانی درباره همه‌پرسی و بویژه مخالفت آنها با برگزاری همه‌پرسی در کرکوک را درک نکردند. ملاحظاتی که دیدگاه مرحوم جلال طالبانی را به یادم می‌آورد که می‌گفت «ماجرای کرکوک مانند جراحی مغز انسان است که باید جراح مراقب باشد به فلج کردن بیمار منتهی نشود». همین طور هم شد و در چند روز اخیر دیدیم که شرایط طوری شد که بغداد با پشتیبانی همه کشورها و بویژه با پشتیبانی امریکا به مناطق موضوع ماده ۱۴۰ که کرکوک را هم شامل می‌شد برگشت.
کرکوک قلب اقتصادی بود که به نظر می‌رسید حکومت اقلیم برای‌گذار به مرحله استقلال نگاه ویژه‌ای به منابع نفتی آن داشته است. در شرایطی که احتمال تحریم از سوی کشورهای پیرامونی مطرح بود پیش‌بینی دولتمردان اقلیم درباره مدیریت بحران اقتصادی احتمالی چه بود؟
حتماً رهبران کرد آنقدر هوشمندی داشته‌اند که به چنین مسائل و بحران‌هایی که پس از همه‌پرسی یا استقلال پیش می‌آمد فکر کنند. اما به نظرم مشاوره‌ها و رایزنی‌هایی که به آقای مسعود بارزانی در این باره داده شد، بعضاً اشتباه بود. حتی به باور من برخی افراد از قبال این مشاوره‌های اشتباه قصد داشتند رهبری حکومت اقلیم را به این بحران بکشانند. بحرانی که با بهانه دادن به دست همپیمانان و دولت بغداد و اجبار اقلیم به عقب نشینی از مناطق مورد اختلاف مانند کرکوک، دیاله و صلاح‌الدین شکل گرفته است. در این ماجرا مشخص شد ما نتوانستیم از حمایت کشورهایی که قول‌هایی برای حمایت داده بودند برخوردار شویم. در حالی که ایران از روز اول اعلام کرد که اگر همه پرسی را برگزار کردید، توقع همکاری و پشتیبانی از ما نداشته باشید.
حتماً جز این هشدارها رایزنی‌هایی هم در بین بوده است که آخرین‌اش را چند روز پیش با سفر سردار قاسم سلیمانی به اربیل شاهد بودیم. از رایزنی‌های پیش از برگزاری همه‌پرسی برایمان بگویید. در چه سطحی و با چه رویکردی برگزار شد؟
من شاید صلاح نبینم که همه مسائلی را که تا به حال مطرح شده را در اینجا مطرح کنم. اما همین قدر بگویم که تا آخرین لحظات قبل از آغاز همه‌پرسی دیدارهای زیادی انجام شد. هیأت جمهوری اسلامی ایران تا روز برگزاری همه‌پرسی شاید نزدیک به ۷۰تا ۸۰ جلسه با کل گروه‌ها و احزاب دیدار و رایزنی کردند.
یعنی هیأت‌های دیپلماتیک ایران رسماً به اربیل سفر داشتند؟
نه، جلسات هیأت‌های محلی با ریاست خود آقای سلیمانی انجام شد.
آقای سلیمانی همچنین چند جلسه خصوصی و دو نفره با آقایان مسعود بارزانی رئیس‌جمهوری و نیچروان بارزانی نخست‌وزیر اقلیم کردستان و نیز رهبران گروه‌های دیگر از جمله حزب «حرکت تغییر» (گوران) برگزار کرد. در همه جلسات تأکید طرف ایرانی بر این بوده است که «شما این کار را نکنید زیرا اطلاع داریم که بعد همه علیه شما (کردستان عراق) متحد می‌شوند» و «ما می‌خواهیم به‌عنوان جمهوری اسلامی دستاوردهای کردهای عراق در چارچوب قانون اساسی عراق حفظ شود». حتی من خودم در این مسائل شاهدم. در یکی از پیام‌هایی که به من داده شد خود آقای سلیمانی گفتند که ما آمادگی کامل داریم تا در چارچوب قانون اساسی عراق و وحدت عراق از حقوق شما حمایت کنیم تا برسد به اجرای ماده ۱۴۰». خب این پیام واضح بود. اما خیلی مسائل دیگر شد که نتیجه‌اش به این رسید که حالا ما به‌دنبال این هستیم که جنگ و دعوا متوقف شود و چنانکه شاهد بودید حکومت اقلیم کردستان پاسخ مثبتی به درخواست آقای حیدرالعبادی داد و برای مذاکره اعلام آمادگی کرد. من شخصاً امیدوار بودم که رهبری سیاسی کردستان دچار این اشتباه نمی‌شد؛ اما حالا که این کار شده است باز خوشحالیم که همیشه کردها خواهان صلح بوده‌اند و امروز تأکیدشان این است که از راه مذاکره به نتیجه برسیم که مشکلات حل شود و مردم کرد آسیب نبینند.
با آنچه گفتید می‌توان حدس زد که در آخرین سفر سلیمانی به اربیل نیز چه مباحثی مطرح شده اما سؤال این است که چه ویژگی‌هایی در او وجود داشته است که به‌عنوان یک فرمانده ارشد نظامی این نقش دیپلماتیک را ایفا می‌کند و از سوی مقامات کردستان عراق نیز پذیرفته می‌شود؟
من شخصه به آقای سلیمانی خیلی علاقه‌مندم و در رابطه مسائل سیاسی اقلیم کردستان از گذشته تا به امروز شخصاً با ایشان ارتباط داشته‌ام و در شخصیت او فقط وجه نظامی‌اش را نمی‌بینم. دیپلماسی در ذهنیت و شخصیت ایشان جریان دارد. او از گذشته با گروه‌های کرد رابطه داشت. سال ۱۹۹۱ میلادی که قیام شد، من نماینده طالبانی در ایران بودم و همراه هیأتی به دیدار ایشان رفتیم. در جریان بودم که سلیمانی روابط خیلی خیلی نزدیک و صمیمانه‌ای با آقای طالبانی داشت. البته با دیگر رهبران کرد ازجمله آقایان مسعود و نیچروان بارزانی نیز رابطه داشت.
نه به‌عنوان یک نظامی بلکه به‌عنوان یک مشاور سیاسی در حوزه خاورمیانه نقش مثبتی در رابطه میان جمهوری اسلامی و منطقه و حل مسائل سیاسی و نظامی ایفا می‌کرد. آنقدر اعتماد به ایشان هست که می‌تواند اثر‌گذار باشد. به نظر من اعتماد به نفس سلیمانی و توانایی او می‌توانست سبب شود که مشکلات از کردستان عراق دور شود اما متأسفانه از ظرفیت‌های ایشان استفاده نشد.
گمانه‌زنی‌های متعددی در مورد نقش امریکا و اسرائیل در ترغیب مقام‌های اربیل به برگزاری همه‌پرسی مطرح می‌شد. گمانه‌هایی که با دیدن پرچم رژیم اسرائیل در دست تعدادی از مردم اقلیم کردستان تقویت شد. واقعیت چه بود؟
من درباره اسرئیل قبلاً نظرات خودم را گفته‌ام. اسرائیل منفعت و مصلحت خودش را در منطقه و نیز در اقلیم دارد. اغلب ما کردها خطر اعلام پشتیبانی اسرائیل از همه‌پرسی را درک می‌کردیم زیرا می‌دانستیم اگرچه کشورهایی مانند مصر، اردن یا قطر در تل آویو سفارت دارند اما چنین حمایتی سبب اختلاف اعراب و مسلمانان با کردها از هر مذهبی می‌شد. با این حال برخی مشاوران رهبران کرد اشتباهاً تصور می‌کردند که می‌شود اسرائیل از استقلال کردستان حمایت کند. کما اینکه موضع‌گیری‌های متناقض نتانیاهو درباره همه‌پرسی و اشتباه بودن آن پیش‌بینی را نشان داد.به قول آقای طالبانی شاید بشود تاریخ را جعل کرد و تغییر داد اما این امر برای جغرافیا ممکن نیست. جغرافیای کردستان عراق میان ایران، ترکیه، عراق و سوریه محاط شده است. برای تشکیل دولت کردی حداقل حمایت دو کشور از این چهار کشور ضروری است اگر نه راه نفس‌مان بند می‌آید که‌بند آمد؛ آسمان بسته شد، مرزهای زمینی بسته شدند، عراق هم حمله کرد. من از گذشته هم معتقد بودم که جنگ کردها با دولت جدید عراق حتی سخت‌تر از جنگی است که با ارتش بعث داشتیم، زیرا تفکرات قومیت‌گرا در بخشی از مدیریت جدید وجود دارد و اصرار کردها بر استقلال هم واکنش به همین تفکرات است. اگر دولت بغداد پایبندی بیشتری به قانون اساسی و توافق‌های میان بغداد و اربیل نشان می‌داد شاید به این زودی یا به این روال همه‌پرسی انجام نمی‌شد. بنابراین معتقدم اگر بخواهیم استقلال پیدا کنیم اول باید با بغداد مذاکره کنیم. نمی‌توانیم در مذاکره با تهران یا آنکارا یا دمشق به این نتیجه برسیم. به همین دلیل راه اساسی این است که در چارچوب قانون اساسی عراق بتوانیم مشکلات خودمان را حل کنیم تا تمامیت ارضی عراق حفظ شود. اما این خواست یک طرفه محقق نمی‌شود.
در پارلمان عراق انتقادات متعددی به آقای فؤاد معصوم رئیس جمهوری کرد عراق وارد شد که چرا از برگزاری همه‌پرسی جلوگیری نکرده است. آقای معصوم چقدر برای انجام این مهم امکان داشت؟
من سال‌ها با دکتر فواد همرزم بوده‌ام. اما خب باید بگویم که او از نفوذ همتای جلال طالبانی برخوردار نبود. علاوه بر اینکه توانمندی رئیس جمهوری کرد بستگی به گروه‌های کردی داشت که در اقلیم از او حمایت و تبعیت می‌کنند که متأسفانه در زمان رئیس جمهوری آقای معصوم این شرایط از بین رفت. تسلطی که آقای طالبانی در کل عراق و نه فقط در کردستان داشت از دست رفته است. فؤادمعصوم مردی مبارز، سیاستمدار و آرام و شایسته است اما شرایط تغییر کرده است و توانایی او محدودیت داشت. او سعی خودش را کرد. حتی به اربیل آمد و جلسه برگزار کرد، اما در بغداد کسی منتظر او نبود. برای همین وقتی به پایتخت برگشت نیروهای ارتش به کرکوک آمده بودند.
آیا همه اقوام و گروه‌ها در کردستان عراق با خواستی که دولت آقای بارزانی پیگیری می‌کرد همداستان و هم رأی بودند؟ به نظر می‌رسید که همه پرسی بیش از هرچیز خواست شخصی بارزانی بود تا یک اجماع جمعی...
درست است که مسعود بارزانی این روند را رهبری کرد اما در جلسه‌ای که برگزار شد با وجود همه اختلاف‌ها تصویب شد که همه پرسی در ۲۵ سپتامبر (۳ مهر) برگزار شود. اکثریت بر سر این موضوع توافق کردند؛ جز دو گروه سیاسی، یعنی «حرکت تغییر» و «جماعت اسلامی» که آنها هم مخالف استقلال کردی و همه پرسی نبودند اما مخالف روال و شیوه اجرای آن بودند. می‌گفتند چرا این تاریخ؟ چرا با عجله و چرا همه پرسی در پارلمان تصویب نشد؟ به همین دلیل در روز برگزاری همه پرسی من گفتم هرکسی برای استقلال کردی رأی ندهد خیانت می‌کند. این حرف من به این دلیل بود که من کردم، بیش از ۵۰ سال مبارزه‌ای که کرده‌ام برای رسیدن به این آرمان بوده است که برای کردها دولت کردی داشته باشیم. اما اگر از من سؤال کنید می‌گویم که شرایط فراهم کردن دولت کردی به قول آقای طالبانی «رؤیای شاعرانه است». من این رؤیا را دوست دارم اما نمی‌توانم آن را محقق کنم بلکه می‌توانم مدیریتی در اقلیم اعمال کنم که مردم در امنیت و آسایش باشند. حرفم این است که در اقدامات آقای بارزانی همه گروه‌های کرد بجز آن دو گروه مسئول اند. اما نزدیک ۱۶ تشکل از اتحاد میهنی، حزب دموکرات، سوسیالیست و... همه موافق بودند. اما حزب گوران و حزب جماعت اسلامی می‌گفتند که مقدمات این همه پرسی را باید در وحدت نیروهای کرد، وحدت نیروهای پیشمرگه، وحدت نیروهای آسایش و امنیت، فراهم آوردن اقتصاد مطمئن و پیش بینی لازم برای گذران زندگی مردم جست‌و‌جو کرد. با وجود این مخالفت‌ها رئیس حرکت تغییر در روز همه پرسی رأی خود را بالاگرفت و گفت من به استقلال کردستان رأی می‌دهم اما بقیه خودشان آزادند. ملاعلی رهبر جماعت اسلامی و دکتر برهم صالح هم همین حرف را گفتند. من کردم، سال‌ها مبارزه کرده‌ام مگر می‌توانم به پیشنهاد تشکیل کشور کردی نه بگویم. اما افراد عاقل و باهوش در پاسخ این پیشنهاد می‌پرسند، «چطور؟» و «دولتی که برایم تشکیل می‌دهی مشکلاتم را زیاد می‌کند یا رفاهم را؟». رهبری یک کشور باید مشکلات آینده را ببیند. متأسفانه به نظر من باید همه گروه‌هایی که از بارزانی حمایت کردند مجازات شوند، چه اتحاد میهنی باشد، چه دموکرات باشد. این به معنی آن نیست که کاریزمای رهبران‌مان را از بین ببریم اما باید از اشتباهات‌مان درس بگیریم و به آن ادامه ندهیم. من شخصاً انتظار دارم که به سمت تشکیل یک حکومت دموکراتیک مردمی پیش برویم.
پس به نظر شما برخلاف شعارها، دموکراسی در اقلیم کردستان دچار بحران است؟
بحران بزرگی است، زیرا اگر دموکراسی به معنای واقعی وجود داشت چند نفر در رهبری مسلط نمی‌شدند. مردم گناهی ندارند. وقتی به مردم می‌گویی من دولت مستقل تشکیل می‌دهم آنها فکر می‌کنند جنگ و دعوا تمام می‌شود و آزادی کامل می‌شود اما این طور نیست. تشکیل دولت بدون پذیرش بین‌المللی به آزادی و امنیت و رفاه منجر نمی‌شود. بغداد هم باید بداند که اگر حقوق حقه مردم فراهم نشود مبارزه ادامه خواهد یافت. کردها در طول تاریخ بسیار تلاش کرده‌اند و شکست خورده‌اند، اما دوباره برخاسته‌اند. مسأله هم آرمان کردی نیست. مسأله تحقق حقوق شهروندی برای کردها در عراق است. اینکه لباس و زبان خود را داشته باشند و به‌دلیل قومیت یا مذهب‌شان از دستیابی به مناصب محروم نشوند. چنانکه آقای زنگنه به‌عنوان یک کرد ایرانی به‌دلیل توانمندی‌اش وزیر شده است. مسأله من جغرافیا نیست. چنانکه در اتحادیه اروپا مرز بی‌معنا شده است و شما فقط با تغییر کد تلفن‌تان متوجه می‌شوید که وارد کشور دیگری شده‌اید.
شاید به همین دلیل برای عامه مردم اینکه حکومت اقلیم بخواهد مرزی به مرزها بیفزاید قابل دفاع نبود...
این حرف را قبول دارم اما می‌گویم مرز را از ما بگیرند، اما حقوق‌مان را مطابق قانون بدهند. در عراق تا مسائل حل نشوند همیشه ناآرامی خواهد بود و فضا برای رشد تروریسم فراهم می‌شود. چرا داعش به وجود آمد. داعش امروز به لحاظ نظامی شکست خورده اما تبدیل به ایدئولوژی شد و اگر شرایط به وجود آورنده آن برطرف نشود، مسلماً به نحو دیگری به وجود خواهد آمد.
به هر حال روند به نحوی پیش رفت که اربیل و بغداد به مذاکره روی آورند. آیا این مذاکرات الزاماً به میانجی نیاز دارد؟
بله نیاز هست، زیرا اعتماد میان دو طرف از بین رفته است. بنابراین هم به میانجی و هم به ضمانت نیاز هست.
به‌نظر می‌رسد چند کشور نسبت به ایفای نقش میانجیگری ابراز تمایل کرده‌اند، جز ایران، عربستان مواضعی را مطرح کرده است. روسیه از پادرمیانی برای انتقال نفت سخن گفته... هر کدام از این کشورها ممکن است چه نقشی داشته باشند؟
من در اینجا نظر شخصی خودم را می‌گویم. شاید به لحاظ شکلی میانجیگری سازمان ملل بهتر از دیگر گزینه‌ها باشد زیرا شورای امنیت سازمان‌ملل نمایندگی همه کشورها را برعهده دارد، اما نظر شخصی این است که بهترین میانجیگری، میانجیگری همسایه است زیرا ما جغرافیای مشترکی داریم و اگر فردا هر تحکم و تسلطی خارج از چارچوب منافع کشورهای همسایه به وجود بیاید، مشکل آفرین می‌شود. همچنین در طول تاریخ کشورهای همسایه بویژه ایران در شرایط سخت ما را پناه داده‌اند. پس بهتر است در این میانجیگری حضور داشته باشد. تا این لحظه در میان این کشورها، من صداقت را در موضع و رایزنی‌های ایران دیده ام. تا آنجا که می‌دانم حکومت اقلیم کردستان از سازمان ملل و کشورهای دوست درخواست کرده که بیایند میانجیگری کنند. اینجا دیگر بستگی دارد که کدام کشور نزدیک‌تر است و کدام کشور می‌تواند صادق‌تر باشد. اگر میانجیگری با هدف منافع اقتصادی کشورها باشد مسلماً بی‌نتیجه خواهد بود. چنانکه ترکیه به‌دلیل منافع اقتصادی‌اش موضع‌های مختلفی درباره مسأله اقلیم و خرید نفت اعلام کرد. اشتراک اقتصادی ایران و اقلیم کردستان اما محدود به بازارچه مرزی است و این بی‌طرفی بیشتری ایجاد می‌کند.
در روزهای گذشته خبری از دیدار یک هیأت کردی با آیت‌الله سیستانی منتشر شد. نقش ایشان در کمک به حل این مسأله را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
آیت‌الله سیستانی مرجعیت دینی قوی است که ما کردها برای ایشان احترام قائل هستیم. پیام آیت‌الله سیستانی وقتی صادر شد بلافاصله از سوی رهبری اقلیم کردستان استقبال شد و گفتند که ما آمادگی داریم در چارچوب پیام ایشان وارد مذاکره شویم، اما گروهی که به دفتر ایشان رفتند از طرف اتحادیه میهنی کردستان بودند. آنها از آن دیدار هم راضی بودند و هم خوشحال. این یک کار حزبی بود اما حکومت اقلیم رسماً اعلام کرد که هم از پیام آقای عبادی استقبال می‌کند و هم از پیام آیت‌الله سیستانی.
انتخاب پارلمانی اقلیم کردستان که قرار بود ۱۰ آبان برگزار شود به تعویق افتاده. احتمال می‌دهید که چه تاریخی برای برگزاری این انتخابات مشخص شود؟
فعلاً بحث و جدل است. بین ۶ ماه، یک سال و دو سال آینده مطرح می‌شود. برخی‌ها در شورای کنونی که می‌خواهند حکمرانی‌شان ادامه پیدا کند می‌گویند انتخابات دو سال دیگر برگزار شود. در صورتی که اگر انتخابات پارلمان برگزار شود به نظر من جغرافیای سیاسی اقلیم کردستان تغییر می‌کند.
این تغییر به کدام سمت خواهد بود؟
امروز در صحنه می‌شود چند جهت تعریف کنیم که شامل حرکت تغییر (گوران)، جماعت اسلامی و ائتلاف برای دموکراسی و عدالت پروری به رهبری دکتر برهم صالح است. گروه‌های دیگری هم هستند که می‌خواهند ائتلاف‌های جدیدی را تشکیل بدهند و پیشنهاد داده‌اند که یک حکومت انتقالی و موقت برای حل بحران‌های جاری تشکیل بدهند. حالا اینکه جزئیات این حکومت انتقالی پیشنهادی چیست من چندان در جریان نیستم، اما به هر حال لازمه این است که هر چه زودتر انتخابات پارلمانی و حکومت مردمی و دموکراتیک تشکیل شود و در چارچوب قانون اساسی عراق حقوق ملت کرد تحقق یابد.
یعنی نهایت خواسته‌های اقلیم در مذاکره با بغداد اجرای بدون تنازل قانون اساسی موجود است؟
بله، زیرا اگر قانون تمام و کمال اجرا می‌شد به مشکل نمی‌خوردیم. ما مشکلات زیادی در این باره با بغداد داشتیم مانند پروژه قانون نفت که آماده شد و مورد توافق همه قرار گرفت. اما قرار بود پارلمان تصویب کند اما در کشوی میز رئیس پارلمان باقی مانده است. حکومت اقلیم هم یکطرفه آن را اجرا کرد. همچنین وضعیت نیروهای پیشمرگ از نظر دفاعی یا انتظامی بودن باید مشخص شود. همچنین مسائل مربوط به بودجه، تنظیم روابط دیپلماتیک اربیل و بغداد باید مورد مذاکره قرار بگیرند و اجرایی شوند. همچنین در مورد مناطق اختلافی ماده ۱۴۰ قرار بود که برای پیوستن‌شان به اقلیم رفراندوم برگزار شود که نشد و اقلیم هم یکطرفه آن ماده را اجرا کرد./۷ آبان ۱۳۹۶ایسنا بنقل از مصاحبه روزنامه ایران
***
مسعودبارزانی کیست؟
برای شناخت شخصیت "مسعود"باید پدرش را شناخت
ملا مصطفی بارزانی"پدرمسعود" به روایت مطبوعات ایران
اولین روزنامه‌نگار ایرانی که در تیرماه ۱۳۵۳ به جبهه‌های جنگ کردستان رفت و با ملا مصطفی بارزانی مصاحبه کرد، منصور تاراجی، سردبیر روزنامه اطلاعات بود. او که در توصیف ژنرال بارزانی نوشت «با فارسی فصیحش شنونده را به یاد متون ادبیات قدیم ایران می‌انداخت»، از رهبر بلامنازع سه میلیون کرد شنید که گفت: «شما آریایی هستید و ما آریایی، عید بزرگ شما نوروز است و عید بزرگ ما نوروز، ما دارای فرهنگ، تاریخ و سنن مشترک هستیم.» روزنامه اطلاعات در میان مطبوعات ایران بیشتر سهم را در انعکاس تحولات کردستان به خود اختصاص داده است. تورق کتاب «بر تارک طوفان» که روایت مطبوعات ایران از ۱۳۲۴ تا ۱۳۵۸ از مل مصطفی بارزانی است، جایگاه این روزنامه را به خوبی نشان می‌دهد؛ پس بی‌دلیل نبود که در مراسم رونمایی این کتاب که به همت بهرام ولدبیگی، مدیر انستیتو فرهنگی کردستان در تهران تدوین شده، حجت‌الاسلام سید محمود دعایی، مدیرمسئول روزنامه اطلاعات حاضر شد و همراه سید محمدصادق خرازی، سفیر پیشین ایران در سازمان ملل و فرانسه و محمدعلی سلطانی محقق و استاد دانشگاه، سخنران مراسمی بود که عصر روز یکشنبه (۲۶ اردیبهشت) در مرکز همایش‌های بین‌المللی «رایزن» در مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد و چهره‌های فرهنگی کرد در آن حضور داشتند.
کتاب «بر تارک طوفان» چنانکه مؤلفش گفت انعکاس تلاش‌های روزنامه‌نگاران، مترجمان و نویسندگان ایرانی در خلال سال‌های ۱۳۲۴ تا ۱۳۵۸ در رابطه با ثبت وقایع جنبش کردستان و رهبری بارزانی است. این اثر مستند اولین جلد از یک مجموعه دوازده جلدی است با تصاویری از جنبش مردم کردستان و نیز مطبوعاتی که مقالاتی در وصف آن و نیز اخباری درباره ملا مصطفی بارزانی منتشر کرده‌اند.
به گفته ولدبیگی «اسناد کتاب به ما می‌گویند بارزانی در شرایط سخت نبود رسانه و محاصره کردستان عراق، روابط گسترده‌ای با روزنامه‌نگاران در سراسر جهان داشته تا از طریق مصاحبه و گفت‌وگو صدای ملتش را در آن سرزمین ناشناخته به جهانیان منعکس کند و بدینوسیله توانست جنبش و رنج‌های ملت کهنسالش را جهانی نماید. در کتاب بر تارک طوفان فقط از مصاحبه‌ها و گفت‌وگوهای بارزانی، تفاسیر و اخبار مربوط به ایشان در مطبوعات ایران استفاده شده است. به طوری که بخشی از گفت‌وگوهایش از جمله با حسنین هیکل سردبیر الاهرام مصر و جوزف کرافت خبرنگار واشنگتن‌پست در اردیبهشت ماه ۱۳۵۴ که از آخرین گفت‌وگوهای ایشان در تهران می‌باشد به دلیل اعتراض شدید به قرارداد الجزایر هیچ‌گاه امکان چاپ در مطبوعات ایران را پیدا نکرد. امیدوارم در آینده امکان دیده شدن همهٔ آنچه در مطبوعات و آرشیو و اسناد ایران پیرامون جنبش کردستان موجود است، فراهم گردد.»
مؤلف کتاب می‌افزاید: «پیرامون قرارداد الجزایر و خیانت آمریکا، عراق و حکومت پهلوی و اینکه توافق کردند تا ملتی را از گردونهٔ تاریخ خارج کنند، قضاوت را برای تاریخ به جای می‌گذاریم که سرنوشت تراژیک شاه ایران و صدام حسین چگونه رقم خورد در حالی که شاه در سال ۱۳۵۴ در مصاحبه با روزنامه آیندگان در تهران اعلام کرد که ایران دست از حمایت کردها برداشت، زیرا این شورش بی‌ثمر بود. صدام حسین هم در سال ۱۳۵۳ در بغداد در کنفرانس مشترک با جبههٔ خلق برای فلسطین به رهبری جورج حبش اعلام کرد که کردها پایان یافته‌اند، اگر روزی در کوهستان‌های برفی کردستان درخت خرما سبز شد آن موقع هم کردها دوباره به مبارزه ادامه داده و زنده می‌شوند.»
ولدبیگی به فتوای عده‌ای از روحانیون عراق در سال ۱۳۴۲ در حمایت از کردها اشاره کرد و گفت: «بارزانی با اعزام هیاتی به محضر آیت‌الله محسن حکیم مرجع عالیقدر جهان تشیع در نجف با نوشتن نامه‌ای به ایشان پیوند تاریخی جنبش کردستان با مرجعیت شیعه را رقم زد و نتیجهٔ این گفت‌وگو، فتوای تاریخی آیت‌الله حکیم در حمایت از بارزانی و جنبش کردستان در مبارزه با استبداد در عراق بود. از آن سال‌ها روابط فکری و ائتلاف سیاسی کردها با برادران و خواهران شیعه در عراق و ایران تا به امروز در بغداد و تهران ماندگاری تاریخی دارد.»
خاطرات دعایی از منشی مخصوص صدام که عاقبت بخیرشد
مدیرمسئول روزنامه اطلاعات در سخنانش خاطراتی از دوران مبارزه در عراق و همراهی اپوزیسیون کُرد بیان کرد؛ از رادیو صدای روحانیت مبارز تا صدای کردستان آزاد. به گفته او سراج، پیشکار دکتر قاسملو، بارها به نجف آمد و اصرار داشت به دیدار امام خمینی برود و در نهایت موفق به دیدار امام در جلسات عمومی شد.
سید محمود دعایی به ملاقات‌های مکرر خود با ادریس بارزانی فرزند ملا مصطفی در دوره سرپرستی روزنامه اطلاعات اشاره کرد و گفت: «ادریس می‌خواست با آیت‌الله خامنه‌ای که آن زمان نماینده امام در شورایعالی دفاع بود ملاقات کند. وقتی همراه ادریس به محضر آیت‌الله خامنه‌ای رفتیم ایشان با لطف خاصی او را پذیرفتند و همواره از درک و واقع‌بینی ایشان سخن می‌گفتند.»
دعایی خاطره‌ای نقل کرد از خالده عبدالقهار عبدالرحمن، منشی صدام حسین که از اعضای حزب دموکرات کردستان بود و پس از اینکه دستگاه اطلاعاتی عراق به او شک کرد به ایران پناهنده شد: «زمانی که عبدالقهار به ایران پناهنده شد، وزارت اطلاعات تازه شکل گرفته بود. مسئولان این وزارت درباره هدف ایشان از پناهندگی شک کردند. یک روز که به موسسه اطلاعات رفتم دیدم خانمی منتظر من است. خانم عبدالقهار بود. آمده بود از وضعیتی که داشت شکایت کند. می‌گفت من با تصور داشتن شرایط مناسب به ایران پناهنده شدم اما حساسیت‌ها و نظارت‌ها برای ما رنج‌آور است. ما پشیمان هستیم. پس از آن با مسئولان نظام وارد مذاکره شدم. خوشبختانه آقای ری‌شهری وزیر اطلاعات ایشان را به عنوان پناهنده رسمی پذیرفتند و امور ایشان مانند دیگر پناهندگان به وزارت کشور سپرده شد و منزل و امکانات مناسبی در اختیار ایشان قرار گرفت. در مجلسی سید محمدباقر حکیم را دیدم که وقتی به پیگیری‌های من برای تأمین نیازهای عبدالقهار پی برد، گفت: کاش من هم یک خالده بودم. البته عبدالقهار با آزادی کامل و با تصمیم خود به سوریه و بعد لیبی رفت. کنجکاو بودم بدانم بعد از فروپاشی صدام در چه وضعیتی است؟»
۳۰ سال قبل، در خرداد ۱۳۶۵ در روزنامه اطلاعات سلسله یادداشت‌هایی با عنوان «شاهدی از درون» منتشر می‌شد که نوشته خالده عبدالقهار منشی مخصوص صدام بود. چنانکه در روزنامه اطلاعات ۷ خرداد ۱۳۶۵ نقل شده «بعد از آغاز حکومت صدام و حمله وحشیانه‌اش به ایران مسائل محرمانهٔ بسیاری برای او آشکار شد. از آن لحظه بود که ادامهٔ کار در کاخ صدام را مخالف دین و منافع مردم تشخیص داد. درحالی که به شدت تحت فشار حکام بغداد بود، شبانه به جمهوری اسلامی ایران رو آورد و در پناه امن نظام اسلامی مأوی جست.»
ترور ملا مصطفی بارزانی
دعایی همچنین داستان ترور ناکام ملا مصطفی بارزانی را نیز روایت کرد: «به دلیل رابطه خوب ملا مصطفی بارزانی با مرجعیت شیعه، صدام در توطئه‌ای، عده‌ای از مزدوران خود را در لباس روحانیت به دیدارش فرستاد که با خودشان بمب حمل می‌کردند و قرار بود نسبت به جان ملا مصطفی سوءقصد کنند که خوشبختانه موفق نشدند. اما ملا مصطفی آنها را بخشید و رها کرد. /منبع:تاریخ ایرانی
***
ملا مصطفی بارزانی هم باج گیربود
ملا مصطفی بارزانی فرزند شیخ محمد بارزانی، در تایخ ١٤ مارس ١٩٠٣ میلادی در روستای بارزان دیدە بە جهان گشود
شروع مبارزات قوی ملا مصطفي به سال 1932 ميلادي و دوران تبعیدش در سليمانيه باز می گردد. او در سال 1943 همراه تعدادی از رهبران کرد فرار کرده و به بارزان رفت. سپس سلسله عملیات هایی نظامی از جنگ و گريزهای ایل مردان بارزان را آغاز نمود و نزدیک 50 سال آن را ادامه داد.
ملا مصطفي با حمله به تأسيسات و کاروان های نظامی و انجام مبارزات پارتیزانی، بر دولت مرکزی فشار وارد کرده و سعی داشت تا با وادار کردن دولت مرکزی به مذاکره، به امتیاز گیری بپردازد.
چقدزندگی"زیادی خواهی های"مصطفی با مسعود شباهت دارد
ملا مصطفي بارزاني به تدريج سایر طوایف کرد را با خود متحد ساخت و تاریخ کردستان عراق را در مسیری جدید قرار داد. او با بهره برداری از شرایط جنگ دوم جهانی و کاهش حمایت های انگلیس از دولت عراق، اقدامات خود را شدت بخشید و جنگ خونينی را با حكومت مركزي عراق آغاز کرد اما با واکنش شدید دولت عراق سرکوب شد.
سرکوب بارزانی ها، ملا مصطفی را وا داشت که دستور به كوچ دسته جمعي سي و پنج هزار بارزاني در سال 1945 ميلادي به خاك ايران دهد.
او آنان را در شهرهاي اشنويه، نقده و مهاباد ساکن نمود؛ این مسئله موجب همراهی شورشیان كرد ايراني به رهبري قاضي محمد با بارزانی ها گشت. نتیجه این همراهی بروز درگیری های نظامی بین بارزانی ها و ارتش ايران در منطقه كردستان ايران شد.
بارزانی ها تحت رهبری ملا مصطفی برای مدتی توانستند بر بخشی از مناطق کردستان ایران مسلط شوند، اما پس از چندی دولت مرکزی سپاه خود را به منطقه اعزام داشت و موجبات سقوط قاضي محمد و بازگشت بارزاني ها را به عراق فراهم نمود.
در سال 1946 میلادی و در ایام حضور ملا مصطفی در ایران "حزب دموکرات کردستان عراق" معروف به "پارتی" در عراق تأسیس و ملا مصطفی که در مهاباد به سر می برد، به عنوان اولین رهبر آن انتخاب شد.
شکست بارزانی باعث شد تا ملا مصطفی همراه بهترین ایل مردان خود یعنی پانصد تن از زبدگان پيشمرگ كرد به سوي اتحاد شوروي سابق فرار کند.
او مدت زیادی را در فرار از این منطقه به آن منطقه گذراند. با وقوع كودتاي نظامي در عراق، سقوط پادشاهي و به قدرت رسیدن عبدالكريم قاسم، عراق را بار دیگر هرج و مرج فرا گرفت و به این ترتیب زمینه بازگشت او مهیا شد.
ملا مصطفی از سال 1947 میلادی هم راستا با عملیات چریکی پراکنده، مذاکراتی را با دولت مرکزی آغاز کرد اما با بروز جنگ تمام عیار بین ایل مردان بارزانی و دولت عراق، مذاکرات به طور کامل به حاشیه رفت. در سال 1963 میلادی كودتاي نظامي عبدالسلام عارف سبب سقوط رژيم عبدالكريم قاسم شد و بار دیگر بین بارزانی ها و دولت عراق آتش بس برقرار گشت.
آتش بس با دولت عارف بیش از دو ماه طول نکشید و از ژوئن سال 1963 میلادی، بارزانی¬ها به مدت پنج ماه جنگی تمام عیار را آغاز کردند. پس از پنج ماه دوباره آتش بس برقرار و مذاكره مجدداً آغاز شد.
این آتش بس بارزانی ها، اختلافاتی ميان آنان و حزب دمكرات كردستان بوجود آورد. دولت عراق نیز با سوء استفاده از این اختلاف در سال 1965 میلادی جنگ شدیدی را علیه بارزانی ها آغاز کرد و باعث شد تا سایر طوایف کرد بارزانی ها را مسبب این جنگ دانسته و در نتیجه از حزب دموکرات کناره گیری کنند و رهبری انحصاری آن را به بارزانی واگذار نمایند.
از این رو بارزانی سیطره خود را بر حزب دموکرات کردستان گستراند و توانست پشتيباني دولت ايران را برای خود بدست آورد. آنها از طریق حمایت¬های ایران موفق به پیروزی بر قوای دولت مرکزی شده و در سال 1966 میلادی آن را در به رسميت شناختن بخشي از حقوق كردان مجاب کردند.
پس از مدتی عرصه سیاسی عراق دستخوش کودتاهای ناموفق شده و در نهایت صدام حسین قدرت را بدست گرفت. صدام در نخست برای تثبیت پایه های قدرت خود در سال 1970 میلادی دست به انعقاد معاهده‌اي پانزده ماده‌اي با بارزانی ها زد. اما پس از چند ماه جنگی 4 ساله را با بارزانی ها آغاز کرد و آنها که مورد حمایت ایران بودند، توانستند سرسختانه در مقابل ارتش بعثی بایستند.
در مارس سال 1975 میلادی پیمان الجزایر بین شاه ايران و صدام حسين در الجزاير منعقد شد؛ در این پیمان کردها نقش وجه المصالحه را بازی می کردند، چرا که پس از آن دولت ایران دست از حمایت های خود از آنها برداشت و از این رو ارتش صدام با اقتدار کامل بارزانی ها را تار و مار کرد.
بعدازمرگ مصطفی بارزانی
اختلافاتی برای جانشینی اتفاق افتاد
عبیداللّه پسر بزرگ ملامصطفی در دوران حیات پدر از بارزانی ها جدا شد و به دولت عراق پیوست تا جایی که به وزارت هم رسید.
پسر دیگر ملامصطفی، لقمان نیز قبیله خود را ترک کرد و مقیم بغداد شد تا در کنار دیگر برادر خود، صابر، زندگی مرفه اعطایی از سوی صدام را به جنگیدن برای عشیره ترجیح دهند. پس از مدتی معلوم شد شیخ عثمان، برادرزاده ی پر نفوذ ملامصطفی نیز به همراه برخی دیگر بستگان خود با حزب بعث همکاری داشته و به سمت های مهم دولتی رسیده اند.
از دیگر سو اختلافات درون عشیره هم مزید بر علت بود، زیرا هم ادریس و هم مسعود خود را جانشین پدر می‌دانستند.
با این همه ادریس به طور مرموزانه¬ای در بهمن ۱۳۶۵ در سیلوانای ارومیه کشته شد، هر چند که در رسانه‌ها علت مرگ او را سکته قلبی اعلام کردند.
مسعود بارزانی در سال 1987میلادی پس از مرگ برادرش ادریس، اداره امور سیاسی و مذاکرات خارجی بارزانی ها را نیز به دست گرفت و توانست رهبری بارزانی ها را تصاحب کند و اکنون نیز رهبر بلامنازع آنان است.
اختلافات برای مدتی قبیله بارزانی را به دسته های کوچک و پراکنده تقسیم کرد. با این وجود بارزانی ها همچنان به زدوخورد با نیروهای دولتی ادامه می دادند و حتی توانستند پس از مدت کوتاهی در قالب دسته های بزرگتری گردهم آیند و به جنگ-های منظّم بپردازند.
یکی دیگر از مصائب بارزانی ها در این دوران قطع حمایت های ایران بود. دولت شاه که با صدام پیمان امضاء کرده بود، از میزان حمایت های خود از بارزانی ها به شدت کاسته و فعالیت های آنان بالاخص هسته مرکزی شان که در کرج سکونت داشتند را نیز محدود ساخته بود.
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران بارزانی های ساکن کرج آزادی عمل بیشتری یافتند.
آنها پس از آغاز جنگ بین ایران و عراق با نزدیک کردن خود به ایران توانستند تا حد زیادی خود را تسلیح کنند. تا جایی که پس از مدتی محمد خالد، یکی از برادرزادگان ملامصطفی در طول جنگ با بخشی از ایل مردان بارزانی که به «حزب اللّه کردستان» معروف بودند، با نیروهای عراقی جنگید و بخشی از شمال کردستان عراق را به تصرف درآورد.
مسعود بارزانی یکی از فرزندان ملا مصطفی است که از خردسالی در مبارزات بارزانی ها شرکت داشت و توانست در جوانی در زمره ی رهبران بارزانی قرار بگیرد.
او پس از مرگ پدرش توانست بخشی از قدرت ملامصطفی را به دست آورده و فرماندهی نظامی بخشی مهم از طایفه بارزانی را بر عهده گیرد.
مسعود بارزانی متولد سال 1946 میلادی و زاده شهرستان مهاباد است.
مهمترین تحرکات مسعود بارزانی به دوران پس از انقلاب اسلامی باز می گردد؛ زمانی که او به ایران بازگشت و به نوعی رابط بارزانی ها با جمهوری اسلامی گردید.
به این ترتیب در آن دوران که در کردستان ایران، گروه‌های تجزیه طلب به حزب بعث کمک می کردند، بارزانی و حزب او یعنی دموکرات کردستان عراق، در کنار ایران ایستادند و حتی در عقب راندن شورشیان کرد ایرانی به داخل خاک عراق نیز با ایران همکاری کردند، تا جایی که قاسملو دبیرکل حزب دموکرات کردستان، بارزانی ها را جماعت آدم‌خوار نامید.
مسعود بارزانی موفق شد با برپا کردن شورش "راپه ین" در سال1991 میلادی و دقیقا پس از جنگ کویت و عراق و در زمان برقراری وضعیت ممنوعیت پرواز عراق توسط نیروهای ائتلاف، کنترل کردستان عراق را بدست آورده و دولت اقلیم کردستان عراق را تاسیس کند.
دولت وحکومتی خودمختار که با تصرف عراق در سال 2005 میلادی و سرنگونی رژیم صدام، حکومت سرزمین کردستان به طور رسمی و قانونی تشکیل شد و بارزانی با وجود آنکه بسیاری بر انتخابات انجام شده و نتیجه حاصل که همان پیروزی بارزانی بود، تشکیک دارند، اما با صدارت بر حزب دموکرات کردستان عراق، موفق به کسب رهبری حکومت کردستان عراق گردید.
مرگ ملامصطفی بارزانی ۷۶سالگی
درپی ابتلابه بیماری سرطان خون ، سر انجام در ماه مارس سال 1979 میلادی(1358شمسی) درگذشت
مشاوره-روانشناسی